WilgenWeb

Het Gaastereiland


Op deze pagina vindt u nieuws betreffende de ontwikkelingen met betrekking tot het Gaastereiland, vanaf najaar 2018
In maart 2021 dienden de Stichting Rond Smalle Eesterzanding een verzoek ihkv de Wet Openbaarheid Bestuur in bij de gemeente Smallingerland.
De ingevolge dit verzoek verkregen documenten vindt u hier.

Inhoud:

Oprichting Stichting Rond Smalle Eesterzanding

september 2018
De omgeving van de Smalle Eesterzanding bestaat uit een natuurgebied, waarvan niet alleen de bewoners van De Sanding iedere dag genieten. Het Gaastereiland zelf is een prachtig stuk natuur, wandel en vogelbroed gebied. Een stuk openbaar groen waar veel inwoners al wandelend de stilte, schoonheid en rust opzoeken en vinden. De Provincie heeft het Gaastereiland, de Smalle Eesterzanding, en haar oevers, inclusief de oevers die deel uitmaken van de percelen die grenzen aan de Smalle Eesterzanding in de Verordening Romte Fryslân 2014 tot natuurgebied verklaard.

Er zijn aanwijzingen dat deze natuur, en deze rust onder druk staat. Zo heeft de kop van het Gaastereiland een horecabestemming (en het gerucht gaat dat de eigenaar dit gebied te koop aanbiedt). Ook deed een gerucht de ronde dat de vakantiepark exploitant "Landal" belangstelling heeft voor het Gaastereiland. Daarnaast kan de implementatie van het "Waterfront" zijn consequenties hebben.
Van het voorontwerpbestemmings voor de uitbreiding van de watersportaccomodaties (het Clubhuis van de WSV Drachten - De Veenhoop) werden omwonenden in eerste instantie niet vrolijk: om de gebouwen goed zichtbaar te maken moest er begroeing wijken. Gelukkig is dit door de inzet van de gemeenteraad ten goede gekeerd. Dat laat overigens onverlet dat de gemeente in haar toelichting het Clubhuis gelijk stelt met een horeca inrichting.

Kortom, de natuur op het Gaastereiland verdient bescherming

Daarom is er op 16 augustus 2018 de Stichting Rond Smalle Eesterzanding opgericht met als doelstelling:

- Het beschermen en handhaven van de natuur, ecologische waarden en van de rust rond de Smalle Eesterzanding in De Wilgen (gemeente Smallingerland), waaronder begrepen het Gaastereiland, de Smalle Eesterzanding zelf, en haar oevers grenzend aan "De Sanding" en aan het Gaastereiland, ook wel bekend als het overeenkomstige natuurgebied op de Natuurkaart Verordening Romte Fryslân 2014, en:
- Het waarborgen van de rust, leefbaarheid en veiligheid voor de bewoners van "de Sanding", specifiek van de Broekfinne en het Nachtlân, voor zover grenzend aan voornoemd natuurgebied, in de breedst mogelijke zin, ook voor wat betreft, maar niet beperkt tot, de inrichting van deze omgeving.

Daarmee is de Stichting als rechtspersoon belanghebbend wanneer het gaat om de aantasting van onze leefomgeving, en kan in deze ook namens de bewoners en verenigingen die dat wensen (in de rechte) optreden.

De Stichting heeft onder de aanwonenden van dit gebied een briefje verspreid, en ook de Gemeente, de Provincie, en de twee bewonersverenigingen (het Plaatselijk Belang De Wilgen en de Vereniging van Eigenaren) alsmede de Watersportverenigingen (WSV Drachten-de Veenhoop, de kanovereniging en de roeivereniging) over ons bestaan geinformeerd.

Zij willen graag met andere partijen die belangen in dit gebied hebben in gesprek gaan over mogelijke toekomstige ontwikkelingen.

Briefwisseling met de gemeente

29 januari 2019

De gemeente heeft op 22 november gereageerd op de brief van de Stichting. In hun reactie laten ze weten dat zij, als de plannen ver gevorderd zijn, ter zijner tijd met de Stichting en andere belanghebbenden in gesprek willen gaan. Maar de Stichting wil juist in een zo vroeg mogelijk stadium bij de plannen betrokken worden, om bezwaar- en beroepsprocedures te voorkomen. De gemeente betwijfelt ook of de rechter de Stichting als belanghebbend zal beschouwen, en getuigt daarmee van weinig juridische kennis: met dat doel zijn is de Stichting juist opgericht. Of alle omwonenden als belanghebbend aangemerkt zullen worden is de vraag, want je woont al gauw te ver weg om belanghebbend te zijn, aldus de Stichting.
In de plannen voor het Waterfront moet de huidige kop van het Gaastereiland, dat in bezit is van een projectontwikkelaar, plaats maken voor water (zie blz.22).
Zo ontstaat een nieuwe kop, waarvan in de plannen de bestemming niet vaststaat, maar waarvan u wel kunt raden wat die wordt, mochten de plannen zodanig worden uitgevoerd. De Stichting heeft dan ook al op 30 november op de brief van de gemeente gereageerd. Daarop hebben ze (nog) geen reactie.
Inmiddels beraadt de Stichting zich op een steviger reactie, met name gericht aan de gemeenteraad.
Twee jaar geleden werd immers, op 24 januari 2017, gestemd over de visie "Het Waterfront". Tijdens de stemming over dit voorstel stemden CDA, ELP, GL en VVD tegen, en was de SP verdeeld. Het voorstel werd aangenomen.
Na de verkiezingen van 21 maart 2018 vormen nu de tegenstemmers een meerderheid. Als we aannemen dat de SP nog steeds verdeeld zou stemmen, komen we nu op 19 tegenstemmers, waarmee de visie met grote meerderheid verworpen zou zijn.
Die visie kost zo'n 7 miljoen (uw) gemeenschapsgeld.
Wordt vervolgd.

Stichting Rond Smalle Eesterzanding vraagt gemeenteraad het Waterfront te heroverwegen

27 februari 2019

Hier is dan het beloofde vervolg. Vandaag hebben heeft de Stichting een brief aan de gemeenteraad gemaild waarin zij erop wijzen dat weliswaar twee jaar gelden de Waterfrontvisie werd aangenomen, maar dat sinds de verkiezingen van 21 maart 2018 de tegenstemmers een meerderheid vormen.
De Stichting gaat er van uit dat de toenmalige visie geen draagvlak (meer) heeft bij de huidige gemeenteraad, en ook niet bij de bevolking van onze gemeente.
De Stichting wijst erop dat in de teruglopende markt van de watersport Drachten nooit een watersportcentrum wordt, dat kan concurreren met bijvoorbeeld Grou of Sneek.
In dit verband verwijst de Stichting naar een rapport dat in opdracht van Rijkswaterstaat in augustus 2016 werd gemaakt door Waterrecreatie Advies BV (bijlage). Hierin wordt een somber beeld geschetst van de ontwikkeling van de watersport. "De gevolgen van de vergrijzing, verandering van het vaargedrag en demografische ontwikkelingen zijn confronterend."
De watersport zal achteruit gaan, "It is net oars".
Daarbij komt dat uit de zienswijzen tot nog toe blijkt dat veel aanwonenden vrezen overlast te ondervinden. En zich zorgen maken om de wal waarin vervuilde grond is verpakt. Deze wal mag volgens de milieuvergunning niet worden betreden.
Smallingerland zou er goed aan doen te overwegen om van de plannen, die, volgens het raadsvoorstel uit 2016, € 5,6 tot € 7,3 miljoen gaan kosten, geheel of nagenoeg geheel af te zien.
Specifiek voor wat betreft de Stichting heeft de Gemeenteraad in de vorige brief kunnen lezen dat de Stichting zich hevig zal verzetten tegen het teloorgaan van de natuur op het Gaastereiland. De Stichting zou graag zien dat de gemeenteraad de visie zodanig amendeert dat in ieder geval het Gaastereiland onaangetast blijft.
De Stichting doet een beroep op de Gemeenteraad om de huidige visie in een motie alsnog te verwerpen.
De Wet, waarin staat dat een gemeenteraadslid "zonder last" dient te oordelen en beslissen, biedt daarvoor nadrukkelijk de mogelijkheid (Artikel 27 van de Gemeentewet).
De Stichting is graag bereid haar standpunt nader toe lichten.
Zover is het echter niet gekomen. Het College heeft de brief "afgevangen" en beantwoordt, zonder dit vooraf met de Raad te overleggen. Uiteraard is de Stichting hoogst ongelukkig met deze gang van zaken. De behandelend ambtenaar liet nog even weten dat er kennelijk geen behoefte bij de Raad bestaat om de plannen te amenderen... Zie onze brief aan de Gemeente van 6 december 2019.
Echter, op 30 januari 2020 had de Stichting (secretaris en voorzitter) een overleg op het gemeentehuis met de projectmanager van het Waterfront, de heer Evert Visser. Ze werden weinig tot niets wijzer, en wat er gezegd werd is door de laatste ontwikkelingen achterhaald.

Eigendom Kop gaat over op andere projectontwikkelaar - Gemeente blijft zwijgen

Op 10 november 2020 had de Stichting een telefoongesprek met de Project Manager van het Waterfront, die ook het Gaastereiland in zijn portefeuille heeft. Ze wilde weten over het gerucht dat de gemeente in overleg is met een projectontwikkelaar die 10 woningen op het Gaastereiland wil realiseren.

De gemeenteambtenaar zei daar niets van te weten.

Vreemd. Want uit openbare bronnen (het kadaster) weten we dat de Kop van het eiland en de asfaltweg groot 34.031 m2 op 30 oktober 2020 (10 dagen eerder dus) door VanWonen voor EUR 502.150 verkocht is aan bewoners de Werf (Buitensvallaat). Zij zijn projectontwikkelaar. Als ze daar willen bouwen, anders dan horeca (huidige bestemming) is daar een bestemmingsplanwijziging voor nodig. Daarmee wordt voorafgaand overleg met de gemeente wel heel waarschijnlijk. Men geeft de Stichting, ondanks dat zij tijdens genoemd telefoongesprek daarop aandrongen, tot op heden over de plannen geen duidelijkheid.
Ook met deze eigenaar is contact geweest, eerst telefonisch en dan per mail. Hij geeft er de voorkeur aan de afspraken met de gemeente eerst uit te werken, voordat de buurt haar zegje mag doen.

Er speelt nog meer: de gemeente maakt plannen in het kader van het "Waterfront". De betreffende ambtenaar is nog niet met plannen naar buiten gekomen maar er zijn aanwijzingen dat deze plannen strijdig zijn met de functie van het Gaastereiland als natuurontwikkelingsgebied. Men blijft tot op heden, zoals uit het voorgaande blijkt, uiterst zwijgzaam.




Dit zijn de (oorspronkelijke) plannen (of visie) voor het Waterfront
 De kop zou dan afgegraven worden. Het is zeer de vraag of de eigenaar (projectontwikkelaar) daarmee instemt.

De Stichting Rond Smalle Eesterzanding maakt zich er sterk voor dat de natuur op ondermeer het Gaastereiland beschermd wordt.

Onze eerste bewoners herinneren zich ongetwijfeld dat de gemeente bij het overgaan van het eigendom van het Gaastereiland ("om niet") de verplichting aanging om het hele Gaastereiland (behalve de Kop) als natuurontwikkelingsgebied te onderhouden. Dit is specifiek aan de bewoners en de kopers van kavels in onze wijk is toegezegd. Zij hebben deze gebieden immers ook betaald en daarmee geschonken aan de gemeente. Met andere woorden: de gemeente pleegt gewoon een onrechtmatige daad zou ze deze afspraak niet nakomen.

De projectontwikkelaar van de wijk gaf het beheer van de natuur in 1996 in handen van de Stichting Beheer Natuur en Water in de Sanding (SBNWS). Tot haar verplichtingen behoorde de "natuurontwikkeling" van het Gaastereiland. Ook in 1996 droeg de ontwikkelaar alle gronden die niet in particulier eigendom waren over aan de gemeente. Omdat het fonds van SBNWS in 2012 uitgeput was, is besloten om de stichting te liquideren met de uitdrukkelijke afspraak dat de gemeente alle rechten en verplichtingen van de stichting overnam. De gemeente reserveert (-de?) dan ook met ingang van 2013 jaarlijks een bedrag voor het beheer en onderhoud van het plan "De Sanding".

De Stichting is op 16 augustus 2018 opgericht met als specifieke doelstellingen: - Het beschermen en handhaven van de natuur, ecologische waarden en van de rust rond de Smalle Eesterzanding in De Wilgen (gemeente Smallingerland), waaronder begrepen het Gaastereiland, de Smalle Eesterzanding zelf, en haar oevers grenzend aan "De Sanding" en aan het Gaastereiland, ook wel bekend als het overeenkomstige natuurgebied op de Natuurkaart Verordening Romte Fryslân 2014, en: - Het waarborgen van de rust, leefbaarheid en veiligheid voor de bewoners van "de Sanding", specifiek van de Broekfinne en het Nachtlân, voor zover grenzend aan voornoemd natuurgebied, in de breedst mogelijke zin, ook voor wat betreft, maar niet beperkt tot, de inrichting van deze omgeving.

Daarmee is de Stichting als rechtspersoon belanghebbend wanneer het gaat om de aantasting van onze leefomgeving, en kan in deze ook namens de bewoners (in de rechte) optreden.

Meer informatie vindt u in het eerste artikel op deze webpagina.
 

Met betrekking tot deze doelstellingen is er herhaaldelijk contact geweest tussen het Stichtingsbestuur en de Gemeente - bijvoorbeeld de opeenvolgende project managers. En zelfs met de burgemeester. Ons is gevraagd af te wachten totdat hun plannen concreet zijn. De Stichting heeft er echter op aangedrongen vroegtijdig bij eventuele planontwikkelingen betrokken te worden om aantasting van de natuurontwikkeling tegen te gaan. Daarbij is aangegeven dat de Stichting zich hiertoe alle rechtsmiddelen voorbehoudt. De gemeente verbindt hier tot op heden geen conclusies aan, terwijl er, zoals hierboven betoogd, weldegelijk sprake is van een onrechtmatige daad.

Dat laat natuurlijk onverlet dat het, gezien de doelstellingen van de Stichting, sowieso onbegrijpelijk is dat ieder stukje overgebleven natuur zo nodig opgeofferd moet worden aan recreatie, terwijl deze natuur, wanneer met rust gelaten, zich vrij en zelfstandig, zonder ingrijpen van de mens, ontwikkelt, waardevol is, en prachtig verwildert. Van deze waardevolle natuur genieten wandelaars, en ook omwonenden. Het veelvuldig voorkomen van zeldzame broedvogels is daar slechts één voorbeeld van. Het Gaastereiland is een beschermd vogelbroed gebied.

Er is alle reden om de huidige situatie door middel van een bestemmingswijzing te versterken. De huidige bestemming van het eiland is - de "Kop" en de watersportverenigingen daargelaten - "Groen". In de uitwerking daarvan zijn recreatieve voorzieningen mogelijk. De beoogde bestemming is "Natuur".

Opmerkelijk is dat de gemeente schijnbaar haar beheerplicht van het natuurontwikkelingsgebied serieus neemt, gezien de recente plaatsing van bordjes bij de parkeergelegenheid, die alles te maken hebben met deze natuurbestemming:

Bordje dat door of namens de Stichting beheer van natuur en water in de Sanding geplaatst werd. Deze Stichting is opgeheven, en haar taken zijn overgegaan op de Gemeente.
Bordje dat de gemeente recent plaatste nabij het parkeerterrein op het Gaastereiland.

Buurt maakt zich zorgen

Intussen is het nieuws van de verkoop van de Kop van het Gaastereiland tot de buurt doorgedrongen. Het gerucht dat het inderdaad de bedoeling is daar huizen te bouwen, leidt tot ongerustheid. De Stichting heeft hierop gereageerd met een mail waarin uitgelegd wordt hoe de vork in de steel zit.

WOB-verzoek Stichting Rond Smalle Eesterzanding

8 februari 2021

U zult begrijpen dat de Stichting Rond Smalle Eesterzanding precies wil weten hoe de vork in de steel zit, met name hoe en wanneer precies welke verplichtingen werden aangegaan. Daarom heeft op 8 februari de Stichting bij de gemeente een verzoek in het kader van de Wet Openbaarheid Bestuur neergelegd. Daarbij gaat het om alle akten en correspondentie en ambtelijke stukken betreffende overdracht, onderhoud en beheer van het hele Gaastereiland vanaf 1995 en alle ambtelijke en bestuurlijke stukken, correspondentie, adviezen, bezwaarschriften enzovoorts betreffende alle bestemmingsplanwijzigingen van of op het hele Gaastereiland vanaf 1995, zoals bijvoorbeeld de projectovereenkomst met de projectonwikkelaar, en alle andere ter zake doende documenten. De brief van de Stichting vindt u hier.

Nog meer argumenten n.a.v. documenten verkregen in het kader van de WOB

28 maart 2021

Op 4 maart was het zover: de gemeente berichtte aan de Stichting dat de documenten, die opgevraagd werden in het kader van de Wet Openbaarheid Bestuur klaar stonden om ge-download te worden.

Het Stichtingsbestuur heeft de WOB-documenten doorgeworsteld: haar conclusie is dat alle "ge-WOB-te" documenten de opvatting van onze Stichting ondersteunen:
  • dat het "Natuurontwikkelingsgebied" op het Gaastereiland en evenzeer elders rond de wijk ook als zodanig beheerd dient te worden.
  • dat het ook met de gemeente zo afgesproken is.
  • en dat, voor zover van recreatie sprake is, dat alleen op wandel- en fietspaden is toegestaan is.
Bovendien blijkt uit de documenten nogmaals dat de kopers van de bouwkavels op De Sanding voor de inrichting van het natuurontwikkelingsgebied en in eerste instantie voor het onderhoud ervan betaald hebben.
Er is immers in deze natuur omgerekend € 26.000 per kavel geïnvesteerd en deze investering is vervolgens, onder de uitdrukkelijke voorwaarde van beheer in het kader van natuurontwikkeling, aan de gemeente geschonken.
Een wijziging van de bestemming "Groen" (waarbij ook voorzieningen ten behoeve van dag- en verblijfsrecreatie, een sanitairgebouw en speelvoorzieningen zijn toegestaan) naar "Natuur" (waarbij de gemaakte afspraken met betrekking tot natuurontwikkeling gehonoreerd worden) ligt voor de hand. Daarmee wordt recht gedaan aan de intentie voor dit natuurgebied en de rechten van de bewoners, meent de Stichting.

De brief aan de gemeenteraad, waarin de ge-WOB-te documenten door de Stichting geanalyseerd worden vindt u hier: Tenslotte blijkt dat bij de eigendomsoverdracht in 2001 het Gaastereiland zich al ontwikkeld had tot een waardevol natuurgebied. De tussenrapportage is afkomstig van landschapsbeheer Friesland. Hun aanbeveling is het voortzetten van de (toenmaals) huidige beheer " om het open karakter en de diversiteit van het gebied te behouden. Tevens wordt met het beheer ingespeeld op de biotoopeisen van gidssoorten van de Ecologische Verbindingszone die door het gebied loopt. In dit kader is voortzetting van het beheer ook wenselijk."
Die wenselijkheid is nu alleen maar groter geworden.

Wij willen u ook de ge-WOB-te documenten niet onthouden, en u kunt ze hieronder lezen of downloaden:

Stichting verspreidt circulaire onder "kustbewoners"

11 april 2021

De Stichting krijgt al geruime tijd signalen dat de toeristische ontwikkeling van het Gaastereiland op voortvarende wijze aangepakt wordt. Zoals u hierboven kunt heeft kunnen lezen is daar de gemeente daar, op z'n zachtst gezegd, niet open over. Alles speelt zich in achterkamertjes waardoor het moeilijk of onmogelijk is het naadje van de kous te weten.
Toen toch een vertrouwelijk stukje van de sluier half februari werd opgelicht, werd deze informatie ook gedeeld met de Vereniging van Eigenaars de Sanding (VES). Deze bewonersvereniging heeft toen, in strijd met de aan hun toevertrouwde informatie, een geruststellende nieuwsbrief verspreid onder de bewoners. U vindt hun nieuwsbrief van 1 maart 2021 hier.
Na rijp beraad besloot het bestuur van de Stichting Rond Smalle Eesterzanding de kustbewoners te informeren over de werkelijke plannen. U vindt de op 8 april verspreide circulaire hier.
Daarin is dit kaartje opgenomen, dat de uitwerking is van de eerder, hierboven gepubliceerde schets:


Om uw geheugen op te frissen, want dit werd grotendeels ook al in vorige artikelen vermeld:

In de circulaire wijst de Stichting erop dat met de gemeente is afgesproken dat zij de groene omgeving van onze wijk als natuurgebied beheren, en dat beheer heeft tot een unieke flora en fauna op het Gaastereiland geleid.
Reeds in 2001 werd dit gebied geprezen door Landschapsbeheer Friesland. Ook de Provincie beschouwt het Gaastereiland als natuurgebied. En er zijn meerdere rapporten die op de unieke natuur op het schiereiland wijzen. Het gaat hier om een broedvogelgebied, waar zeldzame soorten voorkomen, zoals de Roerdomp.
Daarom zou dit stukje natuur behouden moeten worden, en ook nog omdat Nederland streeft naar meer biodiversiteit en natuurversterking.

Verder wijst de Stichting erop dat niet alleen met de gemeente afsproken is het gebied rond onze wijk als natuurontwikkelingsgebied te beheren, maar dat de bewoners van de wijk ook nog eens per bouwkavel gemiddeld € 26.000 hebben bijgedragen aan aanleg en onderhoud van deze natuur.
Het laatst is nog in 2012 met de gemeente afgesproken het Gaastereilend als natuurgebied te beheren. De gemeente schond deze afspraak door de bouw van watersportaccomodaties toe te staan en aldaar de bestemming "groen" te wijzigen naar "sport". Tevens kwam er een parkeerterrein voor 40 auto's. Omdat er goede afspraken met de watersporters werden gemaakt konden de aanwonenden (er tegenover aan de Smalle Eesterzanding) daar wel vrede mee hebben.
Het is ironisch dat toen, ter compensatie, de trekkershutten uit het bestemmingsplan gehaald werden, om daar nu een strand, (vakantie)woningen, nog een groot parkeerterrein, en een vaarweg voor terug te krijgen, op het voor natuurontwikkeling bestemde deel van het Gaastereiland.

Het ligt voor de hand dat er verwarring ontstaat tussen de ontwikkeling van de horeca bestemming van de "Kop" en de natuurbestemming van de rest van het schiereiland. Met het huidige plannen heeft de gemeente ten onrechte de ontwikkeling van de "Kop" gekoppeld aan een ontwikkeling van het voor natuur bestemde deel van het eiland. Een sluwe, evenwel doorzichtige zet.
Deze "Kop" is op 30 oktober 2020 verkocht aan een (aanwonende) projectontwikkelaar, die er, samen met de gemeente, naast de huidige bestemming "horeca", onder meer, watervilla's (zoals bij de Veenhoop) en recreatiewoningen wil bouwen. Als het zover is, kunnen belanghebbenden, zoals de Stichting, daar iets van vinden.

De horeca-ontwikkeling van de "Kop" en het beschermen van de natuur op de rest van het eiland zijn dus twee strikt gescheiden zaken.

Ten slotte: u ziet aan de oostzijde van de Kop een aan te planten bos ingetekend. Kennelijk voorkomt de projectontwikkelaar, die op de kop van Buitenstvallaat woont, hiermee overlast van de door hem zelf in gang gezette ontwikkeling.

Stichting vraagt aan gemeenteraad:
verander bestemming "groen" Gaastereiland in "natuur"

23 februari 2021, geactualiseerd op 2 mei 2021

Destijds waren geruchten over mogelijke komst een vakantiepark naar het Gaastereiland aanleiding om de Stichting Rond Smalle Eesterzanding op te richten. Nu is er wederom alle aanleiding om in actie te komen. Want het ziet er naar uit dat gemeente en projectontwikkelaar van plan zijn het aanzien van, en het uitzicht op het Gaastereiland, en het natuurlijk karakter hiervan aanzienlijk te veranderen.

Niet alleen vindt de Stichting het doodzonde om waardevolle natuur op te offeren, want de meeste mensen genieten van de ongerepte natuur en onder meer het voorkomen van prachtige, zeldzame vogels. Het voornaamste morele en juridische argument is dat beheer als natuurontwikkelingsgebied simpelweg met de gemeente afgesproken is.

Volgens informatie van de projectontwikkelaar (https://www.windgroep.nl/de-sanding) hebben de gezamenlijke eigenaren met z'n allen 2,5 miljoen euro in de natuur rond onze wijk geïnvesteerd, plus 261 duizend euro in een fonds ten behoeve van het onderhoud van vaarwegen en de natuur.

Deze natuur rond onze wijk is vervolgens aan de gemeente geschonken, met de uitdrukkelijke voorwaarde deze gronden als natuurontwikkelingsgebied te beheren. Deze voorwaarde is in 2012, toen het onderhoudsfonds uitgeput was, nog eens bekrachtigd.
De aanleiding op juist nu in actie te komen is dat de gemeente plannen heeft deze afspraak (wederom) te schenden.
De investering in de natuur rond de wijk de Sanding, gecorrigeerd voor inflatie, bedraagt gemiddeld circa € 26.000,= per kavel / woning.

Ten onrechte is in 2012 de bestemming "Groen" aan de in de afbeelding groen gekleurde gebieden toegekend. De Stichting ijvert er voor om alsnog de bestemming "Natuur" te bewerkstelligen, conform de afspraak met de gemeente.

Nadat de fractievoorzitters op informele wijze op de hoogte gesteld waren, heeft de Stichting op 27 april 2021 de gemeenteraad gevraagd dit te repareren.

Onze brief aan de gemeenteraad, met onze argumenten, vindt u hier.
Nadat de fractievoorzitters op de hoogte gebracht werden, bleek ook nog eens, zoals eerder gemeld, het verzoek van de Stichting ondersteund te worden door de documenten die in het kader van de WOB verkregen werden. Een samenvatting daarvan vindt u in de bijlagen.

Daarnaast heeft de Stichting een brief geschreven aan de burgemeester, waarin om opheldering wordt gevraagd naar aanleiding van zijn uitspraak dat "Wat dit betreft heeft het college aangegeven dat zij bij de recreatieve ontwikkeling van het Gaastereiland een aanzienlijk bescheidener programma voor ogen heeft dan waaraan nu planologisch ruimte wordt gegeven. Bij de verdere uitwerking van de plannen voor het Gaastereiland gaan wij diverse belanghebbenden betrekken. Uw stichting is daarbij zeker één van de gesprekspartners."
De Stichting heeft de indruk dat dit allerminst het geval is. Integendeel, het ziet er naar uit dat de plannen die nu in de maak zijn niet alleen de randen van wat er verondersteld wordt planologisch mogelijk te zijn opzoeken, maar daar zelfs overheen gaan. In dat verband wijst de Stichting op de (openbare) vragen die de ELP recent aan de portefeuillehouder stelde, en waar ze uit citeren: "Deze plannen worden als behoorlijk ingrijpend ervaren en er wordt afgeweken van de huidige mogelijkheden".

Ook schrijft de Stichting allerminst het gevoel te hebben als gesprekspartners beschouwd te worden.
En, tenslotte, al in 2014 maakt Groen Links zich zorgen over de dreigende teloorgang van de natuur op het Gaastereiland. De Stichting hoopt dat de Groen Linkse gemeenteraadsleden blijk geven van dezelfde ecocentrische instelling als destijds, en dat bovenal de gemeente zich aan zijn afspraken houdt.

Alle bijlagen kunt u uit deze inventarislijst downloaden:

Debat rond natuur op Gaastereiland schept duidelijkheid

3 juli 2021, bijgewerkt op 30 juli

"Uitbrander voor ELP en Smallingerlands Belang" schrijft "Waldnet" en "De raadsfracties van ELP en Smallingerlands Belang kregen er dinsdagavond tijdens het debat flink van langs van de overige raadsleden en het college van burgemeester en wethouders." Dit suggereert dat de raadsleden van ELP en SB nitwits en wappies zijn, terwijl het tegendeel waar is: er is weldegelijk aanleiding om de natuur op het Gaastereiland te bestendigen met een motie.

Die aanleiding bestaat uit uitgelekte plannen die de basis hebben gevormd van een circulaire, die onder belanghebbenden en geïnteresseerden in de Sanding verspreid werd.

De fracties van ELP en SB hadden zich van te voren geïnformeerd over de planologische mogelijkheden in het "groene" deel van het Gaastereiland. Da's reuze gemakkelijk, je hoeft op de website "ruimtelijkeplannen.nl" alleen maar op de kaart te klikken en dan krijg je het daar geldige bestemmingsplan op je scherm. Daarin lazen ELP en SB dat er in het bestemmingsplan weldegelijk ruimte is voor "voorzieningen ten behoeve van verblijfs- en dagrecreatie". Dus bijvoorbeeld een strand, of die andere in de schets getoonde voorzieningen.
Ze schrokken zich een hoedje en wilden met een motie deze ruimte blokkeren.

GroenLinks en CDA/CU bewandelden, naar aanleiding van de motie, een andere weg.
Zij vroegen aan het college wat nu planologisch mogelijk is op het Gaastereiland. Dat lijkt, wanneer dat ook kan via "ruimtelijkeplannen.nl", vragen naar de bekende weg, maar dat blijkt het niet te zijn. Om de bestemmingsregels van het "groen" te achterhalen, moet je namelijk klikken op de gebouwen van de watersportverenigingen. Omdat SB en ELP niet paranormaal begaafd zijn hadden ze hier niet aan gedacht.

Verreweg de meeste fractie's hechten er aan dat de gemeente zich houdt aan de verplichting tot natuurontwikkeling, en hechten aan de natuur op het Gaastereiland.
Of zoals Peter Lesterhuis van Groen Links het verwoordde: "Zoals het Gaastereiland er nu bij ligt is het een feest voor de biodiversiteit. In Smallingerland worden groenstroken op de grens van dorpen en wijken extensief beheerd. Dat geldt dus ook voor het Gaastereiland. Het is met recht een uniek stukje groen waarin zowel flora als fauna de gelegenheid krijgen om zich te ontwikkelen. Wanneer je een bezoekje brengt aan het Gaastereiland wordt je welkom geheten door diverse zangvolgels en wanneer je geluk hebt kun je zo af en toe ook reeën aantreffen. Het mag duidelijk zijn dat GroenLinks dit stukje groen in Smallingerland koestert."

En zo denken meerdere fractie's erover, bijvoorbeeld Dinie Mulder van de PvdA, die het met de Stichting Rond Smalle Eesterzanding eens is dat de natuur op het Gaastereiland een stem moet hebben en bescherming verdient. Duidelijk is dat de meeste sprekers een compliment van de Stichting verdienden en kregen: Meine Hofman (SB), Peter Lesterhuis (GL), Dinie Mulder(PvdA), Klaas Van Veelen(CU), Karin Van der Velde-Ronda(CDA), Durk Oosterhof (FNP) en Yntze De Vries(ELP). VVD-er Elzer-Rombouts vond de motie alleen maar overbodig, en deed geen verder geen uitspraak. Van der Leck (D66) was alleen maar hatelijk: ELP/SB faciliteren onrust en handelen prematuur.
Het inbrengen van de motie heeft ertoe geleid dat nu nagenoeg alle fracties zich uitgesproken hebben over het belang van de natuur op het Gaastereiland. Mits zij voet bij stuk houden blijf de natuur in het "groene" deel onaangetast.

Wethouder Hartogh Heys toonde zijn al dan niet gespeelde verontwaardiging over de motie.
Op de nevenstaande "still" uit het video-verslag maakt wethouder Hartogh Heys zich op om ELP en SB de oren te wassen: "De hele motie is gebaseerd op wantrouwen, wantrouwen, wantrouwen".
Voor dat wantrouwen geeft de wethouder alle aanleiding, want in zijn betoog was niet helemaal waarheidsgetrouw : zo zou ook de ELP voor het "masterplan Waterfront" gestemd hebben (niet waar), en gebeurde er niets anders dan wat er in dat "masterplan" staat (ook al aantoonbaar onjuist).
Hij bevestigde echter wél dat de regels in het bestemmingsplan voor het "groene" deel geen recreatieve voorzieningen toelaten, en dat er zonder instemming van de raad helemaal niets gebeurt.
Op het einde van zijn betoog liet hij echter doorschemeren dat hij met een voorstel zou komen voor het "groene" deel, mocht er onvoldoende ruimte zijn om een "opportunity" op de Kop of zonder wijziging van het bestemmingsplan te realiseren. De indruk bestaat echter dat een raadsmeerderheid nu het voorstel van het college afwacht.

Winst van het inbrengen van de motie en het debat was er weldegelijk: er is nagenoeg raadsbreed uitgesproken dat de gemeente zich aan haar verplichting tot natuurontwikkeling moet houden, en ook zonder die verplichting vond een raadmeerderheid de natuur op het Gaastereiland zo waardevol dat zij niet aangetast mag worden.
Daarom zou de discussie vanaf heden alleen betrekking moeten hebben op de invulling van "de Kop" van het Gaastereiland.

De motie werd aangehouden. De vraag om de bestemming "groen" op het eiland te wijzigen naar "natuur" is er uitgehaald, omdat het college stelt dat de huidige bestemmingsregels meer natuurbescherming geven dan die gelden voor een natuurbestemming. Vreemd..., maar het gaat tenslotte om de bestemmingsregels: wat mag wél en wat mag niet.

De Stichting heeft in een brief aan het college om duidelijkheid gevraagd.
Het stichtingsbestuur is uitgenodigd voor een gesprek.

Wethouder Hartogh Heys bevestigt het bestaan van vergaande plannen
De VES blijkt "om".

30 juli 2021

Dat gesprek vond 14 juli 2021 plaats.
Desgevraagd heeft wethouder Hartogh Heys tijdens dit gesprek verklaard dat er inderdaad sprake is van een strand, parkeerterrein, en verblijfsrecreatie (woningen) op de Kop. Bovendien zijn er inderdaad plannen om de Drachtstervaart door te trekken door het Gaastereiland. De hier eerder gepubliceerde schets is in zoverre achterhaald dat de ook in de plannen opgenomen veerpont vanaf de Kop naar Opeinde (die oorspronkelijk verder naar het Oosten gepland was) er niet op staat, en waarschijnlijk de recreatiewoningen in het "groene" deel van het eiland komen te vervallen. Uit een andere bron weten we dat daarentegen in de plannen het strand veel groter wordt, namelijk 6000 m2. Dat is ongeveer drie maal zo groot als op de schets. Ook het parkeerterrein zou groter worden.
Voor deze plannen is uiteraard instemming van de Raad nodig, als mede een bestemmingswijziging van zowel het gedeelte "groen" als de "Kop".
De Stichting zal er alles aan doen om - uiteindelijk wellicht via de rechter - deze plannen te blokkeren en de gemeente te houden aan de door haar aangegane verplichting tot beheer als natuurontwikkelingsgebied. Dit is aan de wethouder medegedeeld.

Vermeldenswaardig is verder dat het beoogde bestuur van de VES teruggekomen blijkt te zijn op de geruststellende nieuwsbrief die zij in februari bezorgde. In een memoramdam aan de Gemeentreraad en College spreekt zij zich op 6 juli mordicus tegen de beoogde ontwikkelingen uit.
De wethouder bleek niet op de hoogte van dit memorandum.

Plannen tot natuurontwikkeling Kop Gaastereiland in de maak.
Maar het is nog lang niet zover….

18 oktober 2021

Op 6 juli werd de gemeente op de hoogte gesteld van het aanbod van een tweetal bewoners van de Broekfinne aan de huidige eigenaren om de Kop van het Gaastereiland van hen te kopen.
Op 14 juli vertelde wethouder Hartogh Heys aan het bestuur van de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" dat hij dit aanbod beschouwt als een "privékwestie".

Er hebben gesprekken plaatsgevonden tussen beoogd verkoper en koper.
Op de algemene ledenvergadering van de Vereniging van Eigenaren de Sanding voerde de verkrijger van de "Kop" op 14 oktober het woord, en verbrak daarmee de "radiostilte" die normaal past bij dit soort onderhandelingen.
Hij vertelde dat deze onderhandelingen in een gevorderd stadium waren.

Uiteraard hoopt de Stichting dat deze buurtgenoten hun ambitie om de Kop van het Gaastereiland een natuurbestemming te geven kunnen realiseren. Dat laat natuurlijk onverlet dat de Stichting blijft staan voor een natuurbestemming van ook de rest van het Gaastereiland en bezwaar zal maken, en zonodig bij de rechter in beroep zal gaan, tegen ingrepen die niet in overstemming zijn met de Statuten van de Stichting, en de gedane toezeggingen van de gemeente met betrekking tot natuurontwikkeling van het hele gebied.

 Dat de plannenmakers van de gemeente andere plannen hebben blijkt nogmaals uit deze schets, die op 5 oktober aan de raad werd getoond:

Opmerkelijk is dat het hier gaat om een door de plannenmakers zelf verzonnen versie van de Waterfront-visie die nooit door de gemeenteraad is goedgekeurd. Het raadsvoorstel dat op 24 januari 2017 wél door de Raad kwam ziet u hier. Daarin wordt het Gaastereiland in het geheel niet vermeld.
De partijen die destijds tegen stemden, vormen nu in een meerderheid in de Raad. Zie ook de eerste artikelen in dit dossier.
Overigens ging het op 5 oktober voornamelijk over de plannenmakerij met betrekking tot Buitenstvallaat. Ook hierbij kunnen de plannenmakers rekenen op stevige weerstand van de belanghebbenden.

De bewoners van de Broekfinne die de Kop hebben gekocht, hebben gekozen voor onze wijk vanwege de natuurlijke omgeving. Zij hebben eerder, in 2008-2010, It Eilân-West bij Goëngahuizen ingericht als natuurgebied. Het gaat om een gebied van 100 hectare binnen onze gemeente Smallingerland. Bij de inrichting als natuurgebied hebben zij nauw samengewerkt met de gemeente, It Wetterskip en de boeren in dit gebied, en vooral met It Fryske Gae.
Het is een fantastisch natuurgebied geworden waar enorme aantallen vogels, waaronder ook zeer zeldzame, hun habitat hebben gevonden. Onze buurtgenoten hebben daar gewoond, en nog steeds bezitten zij 25 hectare van dit gebied. Meer leest u in dit document uit het tijdschrift van It Fryske Gea.

Kop Gaastereiland wordt natuur!

6 december 2021

De plannen van de gemeente met het Gaastereiland zijn van de baan.
De Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" is daar bijzonder blij mee.

Onlangs ontving de buurt een brief van de nieuwe eigenaren van de "Kop". In hun brief zetten zij uiteen welke plannen ze hebben, wij citeren:

Wij willen de Kop voor natuur inrichten met een maximum aan diversiteit: nat en droog en laagtes en wat hoogtes. Er komen plassen, veel plas-drassen, rietkragen en bosschages met inheemse struiken (vogelbosjes ofwel fûgelboskjes).

De verkopers hebben ons het grootste deel van de Kop verkocht en zelf een deelgebied gehouden om er 3 recreatie eenheden te kunnen plaatsten. Deze worden geheel langs de zuidrand geplaatst, feitelijk in de bosrand. Zelf kunnen wij 1 recreatie eenheid plaatsen in het meest zuidwestelijke gedeelte. De gebouwen zullen aan de achterkant en grotendeels aan de zijkanten worden omzoomd met bosschages. Vanaf de Sanding zijn ze waarschijnlijk alleen te zien vanaf de kop van het schelpenpaadje boven de meest oostelijke 'vinger' van Nachtlân.

Op het oostelijk deel van de Kop komt nog een verhoging met fûgelboskjes. Hierdoor wordt het zicht op de Sanding vanuit het huis van verkoper gecamoufleerd en vice versa het zicht van de Sanding op de 3 huizen aan De Werf.

Onze burtgenoten, die de Kop hebben verworven, hebben hiermee weten te voorkomen dat er een beachclub, watervilla's, tal van vakantiehuisjes en een publiek stadsstrand wordt aangelegd. Ook de verkopers zijn inmiddels enthousiast om er iets moois van te maken. We houden u op de hoogte (einde citaat), want:

Zoals u op de nevenstaande plattegrond ziet, is het overgrote deel van het Gaastereiland is nog in het bezit van de gemeente.
Daarvoor is afgesproken om dat als natuurgebied te beheren.

De Stichting is van plan alles te doen wat nodig is om de gemeente aan haar afspraak te houden, zodat de rest van het Gaastereiland bestemd blijft voor natuurontwikkeling.

Gaastereiland: Bos op gemeentegrond sneuvelt bij vergissing.

Riemersma verdient aan transactie en houdt 3.229 m2.

21 januari 2022

Deze week heeft de eigenaar van 3.229 m2 grond op de Kop van het Gaastereiland, het aanpalende gemeentelijke bos "per ongeluk" gerooid. Het gaat om 1200 m2, tot aan het schelpenpad, en daar ziet er nu zo uit:
Wat er aan vooraf ging - met saaie cijfertjes:
Zoals u eerder hier heeft kunnen lezen, hebben bewoners van de Werf (Buitensvallaat) op 30 november 2020 de kop van het Gaastereiland, en de toegangsweg (Gaasterdjip), groot 34.576 m2 (destijds de percelen F 2849 en F 2856) van de vorige eigenaar VanWonen gekocht voor € 502.150 (incl BTW).
In juni van het vorige jaar hebben twee buurtgenoten naar aanleiding van een circulaire die door de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" in de buurt werd verspreid, contact gelegd met deze eigenaren, teneinde hen uit te kopen, en dus de Kop te verwerven. Van dat voornemen is op 6 juli 2021 de gemeente op de hoogte gesteld.
We hebben nu de gelegenheid te baat genomen om eens uit te zoeken hoe het in detail zit met de verschillende grondposities.
De onderhandelingen hebben er toe geleid dat een groot deel van de kop, namelijk 24.218 m2 door onze buurtgenoot verworven is (perceel F 3773 en F 3776). Hij heeft daar, zoals u kunt lezen in de openbare registers van het kadaster, ruim meer voor betaald dan de verkoper voor de hele Kop en de toegangsweg. De verkopers hebben het 3.229 m2 (perceel F 3774 en F 3777) gehouden (daarvan bestaat heden geen nieuwe transportakte) en maken daarnaast een ruime winst.
24.218 m2 plus 3.229 m2 is geen 34.576 m2, het verschil ( 7.129 m2) zit 'm in de ontsluitingsweg, die nu een andere kadastrale aanduiding heeft, en mogelijk naar de gemeente overgaat. Tot zover de saaie cijfertjes.

Wat is er gebeurd?
De eigenaar van het restant van de Kop heeft de bedoeling op zijn stuk een drietal recreatiewoningen te bouwen. Daarvoor rooit hij de bomen in zijn gebied. Kennelijk wist hij niet waar de grenzen van zijn eigendom liggen, want hij heeft in zijn ijver ook nog eens het bos aan de oostzijde van het Gaasterdjip (de asfaltweg) van de gemeente gerooid. Maar dat is niet alles: ook het aanpalende stuk ten westen van het Gaasterdjip heeft hij in zijn ijver gerooid. Het gaat daarbij om gemeentegrond, maar ook om grond dat eigendom is van zijn buren. Zie onderstaande schets. Alleen het geel omlijnde gebied is al 1200 m2 groot.



Op aanwijzing van de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" heeft hij zijn fout toegegeven. Wat er nu verder gaat gebeuren, is nog onbekend. Hij belooft de stronken niet te verwijderen, zodat, "deze bomen opnieuw kunnen uitlopen."
De Stichting neemt geen genoegen met een dergelijke gemakzuchtige opstelling, de gemeente, hoogstwaarschijnlijk ook niet, en al evenmin de bewoners van de Nachtlân, want, "dat duurt jaren en is geen compensatie."
De Stichting gaat ervan uit dat adequate compensatie op kosten van de overtreder zal plaatsvinden. De winst op de grondtransactie is daarvoor vast wel voldoende, meent de Stichting.

Geen Kapvergunning
Veel van de gekapte bomen hebben een diameter van meer dan 20 cm. Daarvoor is normaal gesproken een kapvergunning nodig. Daarover beschikt hij niet. Toch mag hij op zijn terrein kappen van de gemeente. Coulancehalve…



Het fietspontje en meer...

14 februari 2023

De gemeente geeft niet op nu de plannen voor een toeristische ontwikkeling van de Kop van het Gaastereiland niet meer door kunnen gaan door de verwerving van het overgrote deel van de Kop door een tweetal bewoners van de Broekfinne.

U las daar op deze site op 6 december 2021 meer over.

Terzijde: deze buurtgenoten hebben in het najaar van 2021 ook de Kleasterkampen aan de westzijde van de Sanding aangekocht. Zij hebben laten weten dat ze het een uniek stukje landschap vinden dat zij te allen tijde willen behouden. Zij willen zich inzetten om de 'kampjes' wat bloemrijker te maken.

Op nevenstaande illustratie ziet u de ligging van totaal ruim 11 hectare die zij verwierven.

Het heeft er schijn van dat de gelden die bestemd waren voor paviljoens en dergelijke op de Kop niet besteed kunnen worden. De gemeente heeft nu plannen gemaakt voor dat deel van het Gaastereiland dat nog gemeentegrond is

Upgrade WSV

Onderdeel daarvan is dat de gemeente aan de Watersport Vereniging gevraagd heeft met een boodschappenlijstje te komen.
Op de Ledenvergadering van de WSV op 12 april 2022 werden de uitbreidingsplannen ter waarde van € 140.000 gemeenschapsgeld gemeld. Met deze plannen streeft, volgens voorzitter Joan Boelens, de WSV er naar om van de locatie een serieus watersportcentrum te maken met:
  • een uitbreiding van de steigers (één steiger erbij)
  • verlaging van de kade ten behoeve van een makkelijke instapplaats voor kano's
  • faciliteiten voor gehandicapten (lift of rollenbaan)
  • fatsoeneren van het plantsoen bij de steigers
  • diverse verhardingen
  • opslagplaats van kano's
  • fietsenstalling
  • sanitaire voorzieningen aan de buitenzijde (toiletten en douches)
  • openbaar toilet, waar ook wandelaars en ander passanten gebruik van kunnen maken.
Er zit dan nog meer geld in het potje voor het "Waterfront". Over de besteding daarvan zegt de gemeente te willen overleggen, met, wat zij ziet, als belanghebbenden.

Overleg met de gemeente

Op 5 september 2022 had het bestuur van de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" overleg met de gemeente, met wethouder Robin Hartogh Heys, waterfront project manager Henk Doeven en beleidsadviseur recreatie en toerisme Wietze Jans. Even daarvoor had het bestuur van de Vereniging van Eigenaren "de Sanding" (VES) ook een overleg met deze heren. De samenvatting van deze twee overleggen is gelijkluidend:

Doorsteek

De gemeente wenst, ter behoeve van een "zichtlijn" een aanzienlijk deel van het Gaastereiland te ontgraven. Zowel de Stichting als de VES zijn daar mordicus tegen: als vaarweg is deze doorgraving zinloos, omdat de vaarweg vervolgd wordt met lage bruggen bij het sluisje in de Drachtservaart. Ook zal de vaarweg moeten worden uitgediept. Verder zal dit vaarwater alleen maar de overlast van rondscheurende rubberbootjes en jetski's vergroten, die naast overlast ook nog eens gevaar opleveren. De Stichting is sowieso tegen aantasting van de natuur en de rust.



Daarnaast is deze doorsteek wettelijk gezien onmogelijk. De eigenaren van de "Kop" zijn voornemens daar een (in totaal) viertal recreatiehuisjes te bouwen. Volgens de vigerende regelgeving moeten deze huisjes vlot bereikbaar zijn voor hulpdiensten. En dat gaat niet met de door de gemeente gewenste doorsteek. Mocht het bestemmingsplan niet aangepast worden, dan snijdt de gemeente zich nog meer in de vingers: de beoogde horeca moet zeker bereikbaar zijn. Kortom, dit plan is zeer ondoordacht.

Blote voetenpad

In het overleg met de VES kwam naar voren dat de gemeente een zogeheten "blote voetenpad" voor de jeugd wil aanleggen. Wat dat precies behelst weten we niet, maar het ligt voor de hand dat een dergelijk pad met luidruchtige jeugd zich niet verhoudt met de rust die op het Gaastereiland nu geboden is, en geboden blijft.

De gemeente ambieert op haar deel van het Gaastereiland een pontje te laten afmeren. Daarover later meer.

Omdat de gemeente weet dat hun plannen op nogal wat weerstand kunnen rekenen, grijpt zij naar twee beproefde middelen om zijn zin door te drijven, namelijk een "klankbordgroep" en het "masseren van de geesten" door middel van premature publicaties. Over dat laatste meer bij het onderwerp "het pontje".
Aan de deelnemers van die Klankbordgroep stelt de gemeente de eis dat zij er "positief in staan". Dat klinkt bekend, want:

Klankbordgroep

Wanneer draagvlak voor overheidsprojecten ontbreekt, grijpt diezelfde overheid vaak naar het middel van de klankbordgroep. Een klankbordgroep is een middel om dit draagvlak te creëren. De overheid bereikt natuurlijk alleen dat doel wanneer de leden van de klankbordgroep in principe positief staan ten opzichte van de voorgestelde ontwikkeling, en bereid zijn daarover mee te denken.
Er valt een onderscheid te maken tussen de leden van de klankbordgroep (de meedenkers) en diegenen die op grond van aangegane verplichtingen of de aard van hun statuten rechten ten aanzien van voorgestelde ontwikkeling kunnen ontlenen. Het is in het belang van de overheid de eerste groep zo groot mogelijk te maken. Bijvoorbeeld, alhoewel er met het Plaatselijk Belang De Wilgen e.o., nooit afspraken gemaakt zijn over het Gaastereiland worden zij toch uitgenodigd om over de ontwikkelingen die de gemeente voorstelt mee te denken. Het laat zich raden dat de voornaamste reden daarvoor is dat deze vereniging positief staat ten opzichte van de gemeentelijke plannen. Wethouder en Projectleider kunnen dan aan de gemeenteraad melden dat voor de recreatieve ontwikkeling van het eiland (doorsteek, pontje) een breed draagvlak is. Dat draagvlak is echter op oneigenlijke manier verworven.
Daarnaast hebben ondernemers en grondeigenaren op en van aanpalende percelen een reëel ruimtelijk belang bij de gemeentelijke plannen.
De natuur zelf heeft vanzelfsprekend het grootste belang, maar heeft geen stem of rechtspersoonlijkheid. De Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" verleent aan de natuur deze rechtspersoonlijkheid.

Voor de tweede groep - dus diegenen die op grond van aangegane verplichtingen of de aard van hun statuten rechten ten aanzien van voorgestelde ontwikkeling kunnen ontlenen - geldt dat zij effectief via de politiek of de rechter de plannen kunnen blokkeren. In feite is dit de enige groep die er écht toe doet, en waarmee de gemeente tot een akkoord moet komen. In dit geval gaat dat om de VES en de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding".

Het pontje: het voorstel van de gemeente.

Op 12 oktober werden de Stichting en andere belanghebbenden verrast met een publicatie in de lokale pers. Het artikel citeert de wethouder, en bij de afbeelding die duidelijk maakt hoe de gemeentelijke plannen eruit zien, staat "ingezonden". Voor die afbeelding kan er maar één bron zijn. Het artikel wekt stellig de indruk dat een besluit al genomen is.



Daar bleef het niet bij, een paar dagen later publiceerde Waldnet een gelijkluidend artikel.
De Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" heeft bij het college om opheldering gevraagd, met name om een bevestiging dat deze publicatie op een vergissing berust. Die hebben zij niet gekregen, wél de verklaring dat er nog geen besluit genomen was, en dat verder overleg met belanghebbenden nog volgt. Een verklaring voor de ontijdige publicatie die kennelijk geïnitieerd werd door de gemeente heeft de Stichting niet gekregen. Ze houdt het er dan maar op dat "masseren van de geesten" deel uitmaakt van de strategie van de gemeente.

Het pontje: een beter voorstel

De Stichting Rond Smalle Eesterzanding en de Vereniging van Eigenaren De Sanding (VES) onderschrijven de wenselijkheid van een pontverbinding tussen Drachten en Eibertsgeasten.
Het voorstel van de gemeente, dat in de plaatselijke pers gepubliceerd werd, wijzen wij echter af. De VES en de Stichting hebben echter een positieve instelling, en hebben een beter voorstel. In een natuurontwikkelingsgebied én natuurbeschermingsgebied (conform de Provinciale verordening als het Gaastereiland) past geen aanlegplaats voor een veerpont. Die kan heel goed elders komen.

In essentie zien beide voorstellen er zo uit:



Voor de details verwijzen we naar het voorstel zoals gemaild aan de gemeente

Het voorstel van de Stichting en de VES gaat uit van een aanlegplaats in het haventje op Buitenstvallaat. De kade is gemeente-eigendom en het vaarwater in de haven is openbaar vaarwater, de aanlegplaats is nagenoeg ingericht, en de wegen naar de haven zijn breed en verkeersluw. De weg wordt slechts gebruikt door de bewoners van een drietal huizen. Er zijn nutsvoorzieningen voorbereid. Er hoeft geen duur fietspad te worden aangelegd. De vaarroute is korter, minder druk bevaren en daarmee veiliger. De vaarroute vanuit het Gaastereiland wordt gebruikt door de huurboten van jachtwerf De Drait en door de vele suppers, roeiers, en zeilers vanuit de watersportvereniging op het Gaastereiland. Het door de gemeente geambieerde onbemand varen van het pontje lijkt hiermee onmogelijk.

Wandelaars kunnen blijven genieten van de natuur op het Gaastereiland, die verder met rust gelaten wordt, conform de verplichting van de gemeente en status van het eiland in de provinciale verordening ruimte.

Er zijn nog veel meer voordelen. Lees daartoe het voorstel

"It Fryske Gea" en de "Friese Milieu Federatie" staan achter dit voorstel.

Op 8 februari jongstleden heeft de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" het voorstel gemaild aan wethouder Hartogh Heys persoonlijk, om hem in staat te stellen om, voordat het voorstel met anderen buiten de VES en Stichting gedeeld werd, met een reactie te komen, of tenminste een ontvangstbevestiging. Toen deze uitbleef is het voorstel via de officiële kanalen (het bestuurssecretariaat) aan hem gemaild.

Lees ter nadere informatie het vigerende bestemmingsplan voor het Gaastereiland. Inderdaad, het heet "Bestemmingsplan Watersportaccomodaties Gaastereiland", maar dat is bedoeld om u te verwarren.


Overleg over het pontje.

25 maart 2023

Op 21 februari was er overleg tussen "de gemeente" (in casu de heren Hartogh Heys (wethouder) en Doeven (manager Watefront)) en het bestuur van de VES en de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" (Thom Deutekom en Jan Bovenlander)

De heer Hartogh Heys beweerde het voorstel van VES en Stichting plan niet te hebben ontvangen, terwijl het tot tweemaal is gemaild, met een ontvangstbevestiging. Hij en Henk Doeven zagen het nu "voor het eerst" en zullen het bestuderen, en de argumenten wegen. Zij maakten ons erop attent dat de weg naar de beoogde aanlegplaats privé-eigendom is. Dat is zo, maar de privé-weg naar de voorstelde aanlegplaats is nu openbaar toegankelijk, en de gemeente kan vast wel iets regelen om dat zo te houden.

Naar aanleiding van deze bespreking is het voorstel herzien, met een wat meer specifieke toelichting op de keuze van de aanmeerplaats. Het herziene voorstel vervangt het eerdere voorstel. De Stichting "varen doe je samen" verwerpt ook het voorstel van de gemeente, zij zijn niet akkoord met de gevaren die dit oplevert voor zwakke waterweggebruikers.
In het geactualiseerde voorstel is dit opgenomen.

Dit actuele voorstel is aan de gemeente op 6 maart 2023 gemaild, waarop een ontvangstbevestiging werd ontvangen.
Hartogh Heys en Doeven stelden op 21 februari kritische vragen over het ledenaantal van de VES en het draagvlak in de buurt. Ze suggereerden dat ten aanzien van de gemeentelijke plannen een enquête onder buurtbewoners geboden is. De VES is van mening dat in dit geval de uitgangspunten (statuten) van de VES prevaleren, en het specifieke belang van diegenen die uitzien op het Gaastereiland zwaar weegt. De Stichting dient sowieso conform zijn statuten te handelen.

De gemeente ziet het Plaatselijk Belang als hun gesprekspartner. Ze willen niet accepteren dat het Gaastereiland een natuurontwikkelingsgebied is, waarover overleg tussen VES en de gemeente behoort te zijn, en waar het belang van de natuur prevaleert. Ondanks de overstelpende hoeveelheid gemeentelijk documenten dienaangaande, zien zij het nog steeds als een recreatie/toeristengebied.

De gemeente (Wethouder en Projectmanager) ambieert nog steeds de ruime doorsteek uit te graven ter hoogte van de Drachtstervaart. Zij zijn zich ervan bewust dat zowel VES als de Stichting daar mordicus tegen zijn.

De positie van de Watersportvereniging.

Er heeft, op 20 maart, overleg plaatsgevonden tussen de Watersportvereniging, VES en Stichting. Daar is niets uitgekomen. Gelijktijdig met het verzenden van het voorstel aan de gemeente is de WSV op 6 maart geïnformeerd. Desondanks waren er op de Algemene Ledenvergadering van de WSV, op 21 maart "geen ingekomen stukken".
Die waren er ook niet, liet de secretaris van de WSV véél later, op 22 oktober 2023, weten.
Hij krijgt "zoveel mails", en beschouwde het voorstel van de VES en de Stichting niet als een stuk dat op de vergadering besproken dient te worden.
Ondanks deze opvatting kwam het pontje weldegelijk ter sprake:
Op de rondvraag bleek dat het pontje-plan van de gemeente bekend was. Eén van de leden vroeg hoe het bestuur dacht over het pontje, in het bijzonder het gevaar dat de door de gemeente gewenste vaarroute oplevert voor kwetsbare waterweggebruikers. De voorzitter liet niet na om te memoreren dat "bij watersport "traffic" hoort", dat de WSV geconsulteerd wordt door gemeente, wenste op de vergadering geen standpunt in te nemen, en wenst "er geen energie in te stoppen".
Kortom, de voorzitter kapte iedere discussie af.

Reactie van de Gemeente en meer...

23 juni 2023
(door Jan Bovenlander - wegens vakantie wat later)

Het VES-bestuur steunde een voorstel om het pontje te optimaliseren met betrekking tot vaarduur en veiligheid. Dat daarmee ook gekozen wordt voor een het behoud en beschermen van het groen rond de wijk is mooi meegenomen.

Op 11 mei 2023 kregen de Vereniging van Eigenaren de Sanding(VES) en de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" een reactie op ons voorstel.
Die timing is opmerkelijk, want 's avonds was er een Algemene Ledenvergadering van de VES. De reactie van de gemeente kwam diezelfde dag, zodat er nauwelijks tijd was voor het VES bestuur om naar aanleiding van deze reactie een standpunt te bepalen. Er waren een elftal negatieve reacties op het eigenmachtig besluit van het VES-bestuur om voor het pontje voor de veiligste en kortste route te kiezen. Er waren ook zes positieve reacties. Je kunt je afvragen waarom de bespreking van deze kwestie niet gewoon op de ALV plaatsvindt, waarbij alle opties open blijven.
Het bestuur schreef echter aan dit elftal unaniem besloten te hebben om over het pontje verder geen standpunt in te nemen en het over te laten aan de gemeente en andere direct betrokkenen.

Het Plaatselijk Belang De Wilgen e.o. wordt door de gemeente als één van die betrokkenen beschouwd. Hoe het Plaatselijk Belang dit spel speelt werd duidelijk toen bleek dat één van hun bestuursleden op sociale media (app-groep) leden van de VES opriep een standpunt tegen het beleid van het bestuur in te nemen. Dat bestuurslid is geen lid van de VES.

De vergadering kreeg bij het behandelen van dit agendapunt het karakter van een afrekening. Voorzitter Thom Deutekom werd, zoals één van de aanwezigen het later verwoordde door enige leden als "een kleuter die een snoepje had gepikt" toegesproken.

In het gemeentelijke voorstel is de vaarduur dusdanig lang en route dusdanig gevaarlijk dat een aanwezige schipper verzuchtte: "laat me niet lachen"

De Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" richtte heden deze reactie aan de gemeente.


Gemeente is zich eindelijk bewust van afspraken met betrekking tot beheer Gaastereiland

14 augustus 2023

Op deze reactie (van 23 juni 2023) heeft de gemeente op zijn beurt op 12 juli 2023 gereageerd. In deze reactie stelt de gemeente dat Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" en de gemeente de besproken onderwerpen "verschillend interpreteren" en onze inzichten verschillen. Tevens zegt de gemeente toe met "belanghebbenden" waaronder de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" in gesprek te gaan.
Tenslotte maken Burgemeester en Wethouders een hoogst merkwaardige opmerking in hun brief:

"Terzijde merken we op dat we voor 1 juni jl. geen documenten van uw stichting hebben ontvangen, waaruit blijkt dat de gemeente het Gaastereiland als natuurontwikkelingsgebied moet beheren. De gemeente zal het beheer van het Gaastereiland voortzetten op basis van het beleid, dat tevens in andere wijken in onze gemeente gebruikelijk is."

Dat is hoogst merkwaardig want de bedoelde documenten zijn afkomstig van de gemeente, en namens het college van B en W op 25 maart 2021 naar aanleiding van een WOB-verzoek aan onze Stichting gemaild. De gemeente is herhaaldelijk, al sinds haar oprichting, door de Stichting gewezen op haar verplichtingen.

De ambtenaar die in februari 2021 het WOB verzoek behandelde refereerde aan ons verzoek als het delen van "documenten met betrekking tot natuurontwikkeling op het Gaastereiland".
Dat besef was kennelijk al doorgedrongen tot in de haarvaten van de gemeentelijke organisatie, maar de tijdelijk ingehuurde bestuurders en projectmanager houden vol van niets te weten, en beschouwen het Gaastereiland als recreatiegebied. En dat terwijl het bestemmingplan geen recreatie toestaat: op 7 juni 2021 beantwoordt het College raadsvragen (van Groen Links) en stelt dat "op grond van bestemming "groen" recreatief medegebruik niet is toegestaan."

De verplichting tot beheer als natuurontwikkelingsgebied is opgenomen in het raadsvoorstel van 4 oktober 1994 en de daarop betrekking hebbende projectovereenkomst tot ontwikkeling van de wijk "De Sanding". Daarin is veelvuldig sprake van een natuurontwikkelingsgebied, dat door de gemeente als zodanig beheerd wordt. De details zijn geregeld in punt 5 van de projectovereenkomst.

Nu de gemeente zich bewust blijkt te zijn van deze vigerende afspraken dient de gemeente ook te beseffen dat het de groenvoorziening op het Gaastereiland een beleid verdient dat afwijkt van het beleid in overige wijken, aldus de Stichting. Zij verwacht een constructief overleg over de implementatie daarvan.

Één en ander is de gemeente door de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" op 7 juli per mail medegedeeld.


Stichting grijpt omgevingsvergunning aan om gehoord te worden

23 november 2023

Op 18 augustus verleende de gemeente een vergunning aan de Watersportvereniging "De Veenhoop - Drachten" voor de uitbreiding van hun steiger, en het aanleggen van een opstapplaats voor de Suppers (Stand Up Peddling). Die uitbreiding bevindt zich in het gebied dat voor natuurontwikkeling bedoeld is, en dat (volgens de gemeente zelf) geen recreatieve neven bestemming heeft.

De uitbreidingsplannen

Tevens is in mei 2018, toen de bestemmingswijzing voor het Gaastereiland werd vastgesteld, nadrukkelijk afgesproken dat de Watersportactiviteiten tot het bestemmingsdeel "sport" beperkt zouden blijven. Als u het bezwaar van de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" leest, dan ziet u wat hiervan terecht is gekomen.

Nu zal menigeen zich afvragen waar de Stichting zich nu druk over maakt: "reuring" is er toch wel, dus verstoring van de natuur, en zo'n opstapplaatsje zal daar weinig aan toe voegen. Dat vindt de Stichting ook, en zij willen dan ook wat dat betreft de WSV geen stroobreed in de weg leggen.

Het gaat de Stichting om iets anders: Als we onze mond houden gaat de gemeente loodleuk door met het stukje bij beetje schenden van de afspraken tot natuurontwikkeling, en schendt zij bovendien de toezeggingen die zij aan de bewoners van de Broekfinne deed bij het reserveren van een deel van het Gaastereiland voor de Watersportvereniging. Als dat beslist nodig is, kan dat alleen in goed overleg. Met de gemeente, maar ook met de WSV.

Om de gemeente bij deze les te houden heeft de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" formeel bezwaar aangetekend met de opmerking dat de Stichting geen blokkade zal opwerpen mocht de uitbreiding toch doorgaan. Maar dit is dan meteen de laatste keer dat de afspraken geschonden worden. In het geval van een al dan niet vermeend groot maatschappelijk belang wil de Stichting "Rond Smalle Eesterzanding" met de gemeente overleggen, en serieus genomen worden.

De Stichting wordt, samen met een drietal particuliere bezwaarmakers, op 13 december gehoord. We zullen zien wat de bezwarencommissie daar dan van vindt. De Stichting heeft de bezwarencommissie een historisch feitenrelaas gezonden, dat onderbouwd wordt met maar liefst 22 documenten, die grotendeels van de gemeente zelf afkomstig zijn. Het verweer van de gemeente zelf ("reactie op bezwaar") is in het geheel niet of zeer zwak onderbouwd.

Even bijpraten...

3 mei 2024

Intussen heeft de hoorzitting waarin de drie particuliere bezwaarmakers en de Stichting Rond Smalle Eesterzanding gehoord werd, plaatsgevonden. De bezwarencommissie hechtte eraan dat er alsnog - dus na de hoorzitting - een zgn. "mediation" zou plaatsvinden, om de partijen nader tot elkaar te brengen. Daar zat, wat betreft de Stichting, wél een addertje onder het gras: het verloop en het resultaat van die mediation zou geheim (vertrouwelijk) moeten blijven. De Stichting is nu juist van mening dat gemeentelijk beleid in de openbaarheid dient gemaakt te worden, en, bovendien in dit geval, er op toezeggingen die gedaan zijn tijdens die mediation wegens die vertrouwelijkheid geen beroep kan worden gedaan. Met andere woorden: aan die mediation heeft de Stichting helemaal niets, en zij heeft er dan ook vanaf gezien.

Op 12 maart 2024 heeft het college beslist op het bezwaar. Het college besluit het bezwaar niet inhoudelijk te behandelen, maar simpelweg de Stichting niet-ontvankelijk te verklaren. De reden zou zijn dat het de bezwarencommissie niet is gebleken dat bezwaarmakers feitelijke werkzaamheden verrichten in het kader van de doelstellingen van de Stichting. De Stichting is tegen dit besluit in beroep gegaan bij de rechtbank. Omdat de zaak nu onder de rechter is laat de redactie van deze website het verder hierbij.

Overigens heeft de Stichting geen enkel bezwaar tegen deze bescheiden uitbreiding van de WSV an-sich: de onderhavige steigers kunnen wat haar betreft gewoon geplaatst worden - zoals u kunt lezen in het artikel dat de Leeuwarder Courant recent aan deze zaak wijdde.

De "Kop"

In december 2023 stelde het College een bestemmingswijziging voor de "Kop" voor. Het overgrote deel zou de bestemming "natuur" krijgen, een klein deel de bestemming "recreatie". Er zouden vier recreatie-bungalows worden toegestaan. De Stichting juicht deze bestemmingswijziging toe, want slechts vier recreatiewoningen is een stuk beter dan een hotel, restaurant, terras, stand, parkeerterrein, veel meer recreatie woningen etc., zoals in het huidige bestemmingsplan toegestaan wordt.
Intussen lijkt ook deze bestemmingswijziging achterhaald, en zal waarschijnlijk door een wijziging in de eigendomsituatie de hele Kop de bestemming "natuur" krijgen. Omdat ook de ontsluitingsweg (Gaasterdjip) hierbij betrokken is, lijkt de zo zeer door de gemeente verbeide "doorsteek" ook van de baan. Wordt vervolgd...


Het vervolg - filmpje!

Dat vervolg zal nog wat even op zich laten wachten. Het beroep van de Stichting tegen de niet-ontvanklijkheid verklaring wordt pas op z'n vroegst na mei 2025, ruim één jaar nadat dit beroep eind maart 2024 werd aangetekend, behandeld. Dat die niet-ontvanklijkheid verklaring misbruikt wordt om zelfs de gedragsregels op het Gaastereiland niet op het verzoek van de Stichting te handhaven hebben we getest: een handhavingsverzoek van de Stichting werd niet in behandeling genomen. Het is een goed gebruik om zolang een zaak onder de rechter is, geen verdere stappen te nemen. Omdat de gemeente zich daar nadrukkelijk niet aan houdt neemt Wilgenweb de vrijheid u summier te informeren. Bijvoorbeeld met dit filmpje waarin wethouder Hartogh Heys de plannen van de gemeente uit een zet. Oordeel zelf - met uw kennis van de feiten die u elders op deze website aantreft.

Documenten