Zaterdagmorgen, 10 juli, 7.00 uur. De Gooi- en Eemlander ligt op de deurmat.
Ik sla hem open aan de ontbijttafel. Op de regionale pagina zoals verwacht een artikel over de Muider raadsvergadering afgelopen donderdag 8 juli. "Muiden zegt nog geen ja tegen bouw." Het woordje "nog" maakt me al argwanend. Ik was weliswaar bij de raadsvergadering aanwezig, maar het gegoochel met aantallen te bouwen woningen ging me even boven m'n pet. Na een drukke laatste schoolweek, waarbij ik elke avond pas na elven thuis kwam, was mijn concentratie ietwat verslapt. Het duurde me gewoon allemaal te lang.
Vooraf sprak ik in namens mezelf en de Nee-meermin. Ik hield het op dringend verzoek van de voorzitter kort. Daarbij verbond ik de geloofwaardigheid van de lokale politiek en de toekomst van Muiden met elkaar en riep op een besluit te nemen dat recht deed aan de wens van de meerderheid van de bevolking. Ex-wethouder Schulp kreeg even later alle tijd om een dramatisch betoog te houden, waarbij hij opnieuw mijn naam aanhaalde naar aanleiding van de hoorzittingen over de veiligheid van de Kruitfabriek. Schulp zei dat ik het als fietser toen onveilig vond om elke dag langs de Kruitfabriek te fietsen. Dat klopte. Hij kon niet begrijpen dat ik nu niet blij was met de sluiting van de gevaarlijke fabriek. Hiermee ging hij volledig voorbij aan het feit dat ik nooit om de sluiting van de fabriek gevraagd heb. Ik wilde, net als vele andere Muidenaren op de eerste plaats weten of mijn veiligheid voldoende gewaarborgd was. Zo niet, dan moesten er maatregelen genomen worden om dat alsnog te garanderen. Als dat niet mogelijk was, zou als uiterste consequentie eventueel de sluiting van de fabriek overwogen moeten worden. Het gemeentebestuur, met Schulp voorop, beweerde echter keer op keer dat er niets te vrezen was. De fabriek was veilig en iedere vergelijking met Enschede was volkomen misplaatst. Men voldeed aan alle veiligheidsvoorschriften dus men hoefde zich totaal geen zorgen te maken. In werkelijkheid onderhandelde het college van Muiden in het geheim al geruime tijd met de KNSF, de eigenaar van de grond en de provincie Noord-Holland over de sluiting van de Kruitfabriek. De bevolking mocht natuurlijk niet ongerust gemaakt worden. Wat niet weet, wat niet deert. Pas toen de heren de tijd rijp achtten werd het besluit wereldkundig gemaakt. De fabriek moest dicht, zei men, want hij was economisch niet meer rendabel. Investeren in de veiligheid vond men te duur. Bovendien kon men op het vrijkomende terrein mooi woningen bouwen voor de bevolking van Muiden. Mijn liefje, wat wil je nog meer? Omdat de bodem vervuild zou zijn en omdat er onontplofte granaten lagen die eerst opgeruimd moesten worden kostte de sanering veel geld. Bovendien was het slopen van de gebouwen van de Kruitfabriek ook heel duur. Hoeveel het precies kostte mocht het publiek niet weten. De zogenaamde "Open begroting" was alleen in te zien na het zweren van geheimhouding, als was het een staatsgeheim. Berichten dat men het hele terrein vol wilde bouwen met dure woningen werden glashard tegen gesproken. Hoogbouw? Welnee! Sociale woningbouw voor de arme Muider jongeren die anders verbannen werden naar Almere of ergere oorden. Toen de echte plannen midden vorig jaar bekend werden stak er dan ook een storm van protest op. Tweeduizend woningen, waaronder flats van 7 verdiepingen en een gigantische kantorenwand lang de Muider trekvaart, als geluidsbuffer.
Het bos en de weilanden zouden worden volgebouwd, de sportvelden moesten worden verplaatst en Muiden zou totaal van aangezicht veranderen. Er werd een actiegroep opgericht: De Nee-meermin, naar het wapen van Muiden en de legende die voorspelde dat Muiden altijd Muiden, dat wil zeggen bescheiden van omvang, kleinschalig, zou blijven. Binnen enkele weken werden zo'n 1300 handtekeningen verzameld tegen de plannen. De lokale politiek schrok zich te pletter: Honderden burgers bezochten keer op keer de raads- en commissie-vergaderingen. Men haastte zich in de gemeenteraad te verklaren dat men ook tegen de plannen was. Het college hield echter voet bij stuk. De raad had zelf ingestemd met de zogenaamde intentieverklaring die het college eerder had ondertekend met Weesp, de provincie, het Rijk en de KNSF. Daarin leek alles nog slechts een voorlopig voornemen. De raad tuinde er met open ogen in. Men besefte toen niet dat men daarmee zelf de regie uit handen gaf. Wanhopig probeerden de fracties weer het initiatief naar zich toe te halen. In een motie werd gesteld dat er niet meteen over aantallen woningen mocht worden gesproken voor de Bloemendalerpolder en het KNSF-terrein, maar dat er eerst een structuurvisie moest komen waarin werd bekeken wat er mogelijk was als men rekening hield met natuur, landschap, milieu, verkeer, infrastructuur, wonen, werkgelegenheid en andere aspecten.
De Bloemendalerpolder was jarenlang heilig. Er mocht persé niet gebouwd worden van Muiden. De polder moest groen blijven. Tien jaar geleden dwong de provincie Noord-Holland, bij monde van Muiderberger VVD- gedeputeerde Frans Tielrooy, af dat de polder niet bebouwd werd als Muiden het verzet tegen IJburg op zou geven. Ondertussen verrezen er containers en stallen, schuren en andere ontsierende elementen in de polder. De gemeente Muiden trad er nauwelijks tegen op. Men was te druk met het bestrijden van de files en het sluipverkeer door Muiden. Wethouder Schulp kwam met een oud plan op tafel: Bouw een aquaduct bij Muiden, dan zijn we van de verkeersellende af. Er mocht geen meter asfalt meer bij komen had de Muider gemeenteraad ooit gesteld, zonder aquaduct. Het Rijk had geen geld, dus waarom niet zelf het voortouw genomen? Een gedurfd plan! Schuif de A1 een paar honderd meter op naar het zuiden, leg een aquaduct aan en betaal dit allemaal door woningen te bouwen op de vrijgekomen strook grond. Helaas bleek dit plan al gauw onhaalbaar, maar de provincie Noord-Holland was wakker geworden. "Wat hoor ik daar?" dacht de opvolger van Tielrooy, Henry Meijdam (ook VVD), in Haarlem gretig. Wethouder Leupen zei doodleuk dat er wel 5000 woningen zouden kunnen worden gebouwd in de Bloemendalerpolder. "Mooi" dacht Meijdam, dat komt goed uit, want van het Rijk moeten er zo 'n 170.000 woningen bij komen in de noordelijke Randstad. Dat het aquaduct er niet zou komen was al snel duidelijk, maar het verhaal van de woningen in de Bloemendalerpolder ging een eigen leven leiden. Die woningen moesten er hoe dan ook komen; op het KNSF-terrein en in de Bloemendalerpolder.
Na de vele protesten in Muiden vorig jaar zwakte Meijdam het aantal van 5000 woningen af tot 4500, maar daarover viel dan ook niet meer te onderhandelen. De Muider PVDA-gedeputeerden De Haan en Zijlstra deden in de vergadering van de Provinciale Staten hun mond niet open of steunden het plan zelfs. Na het bezoek van gedeputeerde Meijdam op 25 mei j.l., waarbij de gezamenlijke gemeenteraden van Muiden en Weesp als Japanse judoka's door de Anton Geesink van de Provincie van de mat geveegd werden (alleen PvdA fractie-voorzitter Jan Hylkema bood fel tegenstand), was de stemming aan de Vecht gelaten. Konden we nog iets doen tegen zoveel verbaal geweld? Er werd door de colleges van Muiden, Weesp en de Provincie op aandrang van de provincie een zogenaamd "Startdocument" opgesteld, waarin afpraken over de woningbouw werden vastgelegd. De gemeenteraad van Weesp twijfelde; men stuurde al eerder een wethouder naar huis, maar uiteindelijk ging men toch akkoord met het bewuste startdocument. Dat document legde vast dat er 4500 woningen moesten komen in en om Muiden en Weesp, terwijl de beide raden van Muiden en Weesp nog zo gezegd hadden dat men niet wilde dat er al over aantallen woningen gesproken werd voordat er een structuurvisie gemaakt was.
De raad van Muiden bereidde een motie van wantrouwen voor maar de wethouders kregen er lucht van en stapten al op voor de raadsvergadering van 17 juni. Burgemeester Smith bleef zitten en kon de boodschap overbrengen. Ondertussen had de KNSF al in maart 2004 bij de gemeente Muiden een sloopvergunning aangevraagd om de gebouwen van Muiden Chemie International te verwijderen, zodat men snel kon gaan bouwen. Ondanks dat zowel politieke organisaties als maatschappelijke groeperingen bewaar maakten tegen de sloop, verleende het afgetreden college van b. en w. van Muiden op 7 juli aan de KNSF toestemming om te gaan slopen. Prompt maakten de bewuste organisaties (St. Stad Muiden, St. BVM en De Nee-meermin) officieel bezwaar hiertegen bij de voorzieningenrechter. Ook de Milieufederatie Noord-Holland en de VIB (politieke oppositiepartij in de gemeenteraad) deden dat. Daarmee is de sloop voorlopig uitgesteld.
De raadsvergadering van 8 juli zou het moment van de waarheid worden. In de voorafgaande commissievergadering was al duidelijk gebleken dat de raad het startdocument, ondanks de dreiging van de provincie dat er een aanwijzing zou volgen als men niet meewerkte, niet zou goedkeuren. De geloofwaardigheid van de politiek zou hersteld worden. Een nieuw college zou opnieuw moeten onderhandelen met de Provincie en Weesp. De raad wilde eerst weten waarom de wethouders eigenlijk afgetreden waren. Het bleek een kwestie van vertrouwen te zijn. Wethouder Leupen was door zijn eigen partij, de PvdA, in feite aan de kant gezet. De andere twee wethouders gingen uit solidariteit mee en traden ook af. Daarna kwam het startdocument aan de orde. Er werd een motie ingediend door verschillende partijen en na lang discussiëren over de juiste tekst werd deze unaniem aangenomen. Het komt er op neer dat men het startdocument in de huidige vorm afwijst. Dat is winst. Daarnaast echter wil de gemeenteraad van Muiden dat het toekomstige nieuwe college van b. en w. samen met Weesp en de Provincie niet alleen maar gaat kijken naar een plan met 4500 woningen, maar ook naar alternatieven met 3000 en 1200 woningen. Dat lijkt heel mooi maar wat betekent dit nu echt?
1. Er wordt dus toch meegewerkt aan het plan om te onderzoeken of er 4500 woningen kunnen komen in en om Muiden en Weesp
2. Er is een plan om op een heleboel plaatsen in en om Muiden en Weesp kleinere hoeveelheden woningen te bouwen, waaronder 200(!) "binnenstedelijk" in de gemeente Muiden (waar?) en 600 op het KNSF-terrein
3. Men mag gaan onderzoeken of er 1200 woningen op het KNSF-terrein kunnen komen.
In de G.en E. van vandaag staat dat de directie van de KNSF laat weten dat het raadsbesluit in ieder geval duidelijkheid schept. "De provincie zal nu mogelijk maken dat we doorgaan op de ingeslagen weg." Met andere woorden: Ons plan gaat gewoon door, er komen straks 4500 woningen. De andere twee Muider alternatieven hebben geen kans van slagen. De Muider raadsleden rekenen zich rijk omdat in de Tweede Kamer onlangs enkele Kamerleden hebben laten doorschemeren dat zij tegen de bebouwing van de polders bij Muiden en Weesp zijn. Ze verwachten dat in september bij de behandeling van de Nota Ruimte wordt besloten om de Provincie terug te fluiten. Persoonlijk ben ik daar nog niet zo zeker van. Er volgt nu een vakantieperiode van twee maanden. Hoe de vlag er in september bij hangt is ongewis. Door zelf nu aantallen woningen te gaan noemen heeft de gemeenteraad van Muiden zich opnieuw in de nesten gewerkt. Want wat als straks blijkt dat de alternatieven 2 en 3 niet haalbaar zijn? Dan blijft alleen optie 1 over: 4500 woningen. En dan kan men niet meer met goed fatsoen terugkrabbelen en zeggen dat men niet meewerkt. De motie is dus wat mij betreft een schijn-overwinning voor Muiden, een valse start-document. Ik kan dan ook niet als Nee-meerman van het eerste uur meegaan in de reactie van die andere Nee-meerminvertegenwoordiger die zegt "zeer ingenomen te zijn" met het besluit van de Muidense raad. Wat mij betreft had men nog duidelijker mogen zijn in de afwijzing van de provinciale plannen.
