In het gemeenteblad las ik onlangs dat de raad van Muiden een klokkenluidersregeling had vastgesteld.
Mijn vreugde werd snel getemperd, toen bleek dat het ging om de bescherming van een ambtenaar die een vermoeden van een misstand in de organisatie aanhangig maakt. Ook heel belangrijk natuurlijk, maar ik dacht even dat het ging om het luiden van de papklok. De papklok, ja. Wat zegt u? Nooit van gehoord? Nou dat kan kloppen, als u nog niet zo lang in Muiden woont, want sinds een jaar ongeveer klinkt de papklok niet meer in Muiden.
De papkloktraditie dateert van 1564. Een grote brand legde de houten huizen van Muiden in de as. De vroede vaderen vonden dat er iets gedaan moest worden aan brandpreventie. Na het luiden van de avondklok om negen uur moesten alle vuren gedoofd zijn. Wie voor het slapen gaan nog een bord pap wilde eten moest dit dus voor negenen koken. Tegelijk met het luiden van de klok werden de poorten gesloten en de kettingbalken in de Vecht bij de Geuzenpoort en de Spaekenburgerpoort vastgemaakt, zodat niemand meer Muiden in of uit kon. Melaatsen en gestraften moesten voor die tijd de stad verlaten hebben en wie buiten de stad werkzaam was moest zorgen dat hij voordien binnen de poorten kwam. Logisch dat de klok langdurig geluid werd om zo een ieder gelegenheid te geven om aan de eisen te voldoen.
De traditie van het luiden van de papklok hield eeuwenlang stand. Anton Hasenaar, mijn overgrootvader, was behalve groenteman in de Weesperstraat en stadsomroeper (met de ratel) ook jarenlang klokkenluider in de Grote Kerk. Hij luidde dus de papklok elke avond om negen uur. Later nam zijn kleinzoon, mijn oom, Herman Hasenaar het van hem over. In de jaren zestig kwam de klad erin. Het met de hand luiden werd afgeschaft. Gelukkig zag men al gauw in dat deze traditie het verdiende voort te blijven bestaan. Men schafte een automaat aan die keurig elke avond de klok luidde. Nou ja, hij was wel eens van slag, zodat soms op de meest vreemde tijden het klokgelui klonk door Muiden, maar ach, dat waren uitzonderingen. Tot voor kort hoorde je dus elke avond de papklok en dan wist je dat het negen uur was. Een vertrouwd idee. Maar nu dus niet meer. Hoe zit dat? Is de automaat stuk ofzo? Boze tongen beweren dat het luiden expres is gestopt door de gemeente (de toren van de Grote Kerk is niet van de Kerk maar van de gemeente) omdat er mensen uit de Bouvywijk geklaagd hebben over de klok. Of het waar is weet ik niet, maar het zou best kunnen. Een paar jaar geleden zijn er ook mensen in Weesp geweest die klaagden over het spelen van het carillon in de Grote Kerk daar. Ze konden niet slapen door "die herrie." Een felle strijd brandde los. Het carillon werd eerst het zwijgen opgelegd, maar keerde uiteindelijk zegevierend terug in de nachtelijke uren.
Misschien moeten we in Muiden ook maar eens actie gaan voeren om de papklok terug te krijgen. Hoewel de stadspoorten natuurlijk allang verdwenen zijn en plaats gemaakt hebben voor rioolbuizen en hoewel de kettingbalken allang niet meer vastgelegd worden in de haven, is Muiden zonder de papklok Muiden niet meer. Dus koester de traditie en laat de papklok weer klinken. Gemeenteraad, stel ook een klokkenluidersregeling in voor deze misstand. De ware Muidenaren zullen u er dankbaar voor zijn. Tegenstanders kunnen samen met melaatsen en gestraften de vesting voordien verlaten als ze het niet willen horen. Wie dit initiatief steunt roep ik op om een e-mail te sturen naar mijn adres (ham.muiden@planet.nl) en dan stuur ik ze weer door naar de gemeente Muiden. We lusten er wel pap van!
