Uit de Gooi- en Eemlander van 29 september 2001
Expert vindt dat hiërarchische organisatie volledig is achterhaald
E1NDH0VEN/GPD - Het is al jaren goed mis met de Nederlandse brandweer. Dat is de stellige overtuiging van Fred Vos, brandweerexpert en ooit hoofd opleidingen aan de Brandweeracademie. Als er niet snel iets gebeurt, kan Nederland rekenen op nieuwe rampen. Na de Bijlmerramp, de Herculesramp, vuurwerkramp en de brand in Volendam is het vak aan 'herijking' toe. Zo niet, 'dan zullen opnieuw onnodige slachtoffers vallen'.
Volgens Vos is de hiërarchische, op militaire leest geschoeide organisatie van de brandweer in Nederland volledig achterhaald. 'Die is afgeleid van absurde doctrines van het leger, gebaseerd op aanpak van de stadsbranden in de Tweede Wereldoorlog. Een brand is 'een vijand die zich voor de ogen van de brandweerlieden ontwikkelt en groter wordt en pas in de tijd afneemt', aldus Vos. 'Snelheid is dus belangrijk. Tegenwoordig brandt alles tot de grond toe af. Omdat het ontbreekt aan een kwalitatief goede analyse en aangepaste tactieken en technieken. Brandveiligheid is een vak, dat vereist kennis. Het gaat niet om het volgen van recepten.' Het vakmanschap is echter verloren gegaan, condudeert Vos, evenals de kennis. 'Vaardigheid wordt niet getoetst, er is geen externe controle op de kwaliteit. De brandweer wordt nooit afgerekend op resultaat. De brandpreventie wordt verwaarloosd. Terwijl we branden tegemoet gaan die gevaarlijker zijn dan ooit. Incidenten escaleren veel sneller dan vroeger. Dat komt de industriële ontwikkeling en de hogere energetische dichtheid van de samenleving. Nederland wordt bedreigd door deze onzekerheid en onbekendheid met gevaarlijke opslagen en fabrieken, vliegtuigongevallen en andere bijzondere objecten.'
In het relatief laagbebouwde Nederland is de uitruktijd vastgesteld op maximaal vijftien minuten, hoewel de bebouwing langzaam maar zeker de hoogte ingaat. 'Je kunt niet meer na vijftien minuten aankomen. Dan ben je te laat', stelt Vos. 'Officieren arriveren in de regel als laatste. Zij zijn dus altijd te laat. Vervolgens kunnen ze alleen nog maar opschalen: bij veel slachtoffers zoveel mogelijk voertuigen laten uitrukken.'
De overheid weigert te leren van rampen, zegt Vos. 'De Herculesramp toonde al het gevaar voor mensen van een aluminiumbrand aan. Hier bestreed de basisbrandweer de brand bovendien met schuim. En dat werkte niet Schuim wakkert een aluminiumbrand juist aan.'