terug naar het overzicht
terug naar Muiden Veilig?
20-okt-2001

Muiden veilig?
WE ZULLEN EENS ZIEN...
Klik hier:
Ik wil meer weten over de veiligheid van de Kruitfabriek
en voor een abonnement op de Klapkrant

DEEL II :

Actie in Klapwijk
De overheid schoot tekort sinds de ontploffing van de Kruitfabriek
Over de brief van de Stichting Behoud Vesting Muiden
Muiden Chemie merkte zelf brand niet op
Weesper Nieuws: 400 Ton explosieven
Ex-werknemer: Eigenlijk zou die fabriek uit Muiden moeten verdwijnen
Burgemeester: 'zogenaamd brandje' niet aan de orde
Brief aan Burgemeester en Raad afgeleverd
Artikel in Trouw: Explosiegevaar Kruitfabriek al langer bekend, Overheid nalatig

De informatie van VROM

Actie in Klapwijk

Amsterdamsestraatwegger Herman Wetselaar maakt zich ook nogal wat zorgen over het gevaar dat de Kruitfabriek mogelijk oplevert, en vond de muideninfo.nl "wij willen meer weten" actie niet ver genoeg gaan. Tenslotte hebben we niet allemaal internet en spitten we zeker niet allemaal iedere dag muideninfo.nl na. Daarom schreef hij de volgende circulaire, die in de wijk verspreid werd:

aan: De bewoners van de Muidense wijk "Zuid-West"

De Veiligheid van de Kruitfabriek

Muiden, 2 september 2001

Beste Klapwijkers,

Vorige week maandagavond (20 augustus jongstleden) brak er brand uit bij Muiden Chemie, ook wel de Kruitfabriek genoemd. Gelukkig zou het hier een opslagplaats van verpakkingsmateriaal betreffen, en had deze brand deze keer geen ernstige gevolgen: bij ongelukken bij de Kruitfabriek zijn de laatste eeuw reeds veertig (40) doden gevallen. Velen in de buurt denken dat het gevaar nu voorbij is, en dat de Kruitfabriek nu alleen een 'veilige opslagplaats' van buskruit is.

In werkelijkheid produceert Muiden Chemie in grote hoeveelheden springstoffen voor munitie: tot zeer zware 155mm granaten. Daarnaast produceren zij springstoffen voor jachtmunitie, en voor speciale toepassingen zoals schietstoelen en materiaal beproeving.
Muiden Chemie is trots op zijn eigen ontwikkelingsafdeling, en maakt springstoffen voor speciale toepassingen. Een recent succes was het verbeteren van springstoffen voor middelmatige en zware kalibers (!), ten einde bestaande wapensystemen verder te verbeteren.
(bron: ministerie van economische zaken)

Eerder is bij een onderzoek door Delftse studenten - in samenwerking met een explosievendeskundige die ook de ramp in Enschede onderzocht - gebleken dat aan productie, opslag en vervoer van deze stoffen zeer grote risico's kleven. Dat ons gemeentebestuur zich kennelijk van deze risico's niet bewust is blijkt uit de sussende reactie van de burgemeester op de recente brand, en uit het feit dat een Rampenbestrijdingsplan voor de Kruitfabriek ontbreekt.
Het is toch uiterst bedenkelijk dat er bij een bedrijf dat aan zulke hoge veiligheidseisen dient te voldoen überhaupt brand uitbreekt; dit getuigt van een gevaarlijke nonchalance.
Het ontbreken van een Rampenbestrijdingsplan (is wat anders dan een Rampenplan) wijst erop dat de gemeente haar wettelijke plicht om voor de veiligheid van de burgers te zorgen niet serieus neemt.

Wij willen nu wel eens weten wat nu precies de gevaren zijn die de aanwezigheid van de Kruitfabriek met zich meebrengt. Naar verluid ligt er vierhonderd ton explosieven: de grote klap in Enschede werd teweeg gebracht door minder dan vijf ton (TNT-equivalent). Verder wensen wij dringend een rampenbestrijdingsplan voor alle voorzienbare calamiteiten rond de Kruitfabriek, om, wanneer er toch iets mis gaat, het aantal slachtoffers zoveel mogelijk te beperken. Als burgers van Muiden hebben we recht op optimale veiligheidvoorzieningen en zo groot mogelijke openheid voor wat betreft Muiden Chemie, nu en in de toekomst.

Indien u het hier mee eens bent lever dan de onderstaande antwoordstrook in bij H. Wetselaar, Amsterdamsestraatweg 5, en/of reageer op www.muideninfo.nl door "ik wil meer weten over de veiligheid van de kruitfabriek" aan te klikken. Uw reactie's zullen in ieder geval worden aangeboden aan het gemeentebestuur en de minister van VROM.
Verdere verslaggeving is via de website www.muideninfo.nl en de plaatselijke pers.

met vriendelijke groet, Herman Wetselaar

Ja, Ik ben het eens met de inhoud van deze circulaire en wil ook meer weten over de veiligheid van de Kruitfabriek :

Naam: ________________________________________
Adres: ________________________________________, Muiden
(eventueel): telefoon: ____________ e-mail adres: ____________________________________
Handtekening:

De overheid schoot tekort sinds de ontploffing van de Kruitfabriek

Bericht op Teletekst en in Gooi - en Eemlander, 4 augustus 2001:
Samenvatting Teletekst bericht - Overheid gedagvaard over Enschede door vereniging van letselschade advocaten, Spannen civiele procedure in Den Haag aan tegen gemeente Enschede en het Rijk. Als Enschede aansprakelijk wordt gesteld is de weg vrij voor schadeclaims. De vereniging treedt op namens drie slachtoffers.
De dagvaarding beslaat de hele ontwikkeling vanaf de kruitfabriek in Muiden - explosie in de jaren '60 - tot aan de brand Fireworks in mei vorig jaar. De overheid zou al die tijd geweten hebben van de risico's zonder iets te doen.
Lees het artikel in de Gooi-en Eemlander.

Over de brief van de Stichting Behoud Vesting Muiden

In mei 2000 stelde de Stichting Behoud Vesting Muiden vragen aan de gemeenteraad over opslag, vervoer, en fabricage van explosieven binnen de gemeente Muiden. Deze vragen, de notulen van de commissievergadering waarin zij besproken werden, en het antwoord van de gemeente vindt u hier.

Opvallend is dat de vragen niet echt beantwoord worden.
Nog opvallender is dat de beloften om meer duidelijkheid te scheppen niet nagekomen zijn:

De gemeente naar aanleiding van de brief van 19 mei 2000: "Wij wensen onze bevolking op een correcte en eenduidige wijze te informeren over de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen, de risico's en de maatregelen die zijn genomen ter beperking van de risico's. Daarom hebben wij inmiddels de Minister van VROM verzocht de nodige duidelijkheid te verschaffen over de vergunningsituatie, de uitvoering van controles en de veiligheid op het terrein van de kruitfabriek. Tevens willen wij met het ministerie en het bedrijf in overleg treden over hoe de voorlichting van de bevolking zou kunnen worden verbeterd.
In zijn vergadering van 15 juni heeft de gemeenteraad ingestemd met de inhoud van deze brief. Zodra wij beschikken over informatie van de Koninklijke Landmacht en de Minister van VROM, zullen wij uw stichting en de leden van de raad nader informeren. "

Guus Kroon vertelde op 6 september 2001, dus bijna anderhalf jaar later, dat deze "nadere informatie" (nog?) niet verstrekt is....
Hoewel B&W op 19 mei 2001 beweerden met Muiden Chemie en het ministerie in contact te willen over het verbeteren van de voorlichting aan de bevolking, is daar dus weinig van gebleken. Een Klapwijker: "Wat gebeurt er op dat geheimzinnige terrein?"

Muiden Chemie merkte zelf brand niet op

Onze voorzitter van de Muider Ondernemers Raad en slager Frank Wagenmans heeft tot zijn schrik geconstateerd dat de brand op het kruitfabriekterrein op maandagavond 20 augustus door de mensen van de kruitfabriek zelf onopgemerkt was gebleven.

Hij vertelde muideninfo.nl het volgende:

"Ik reed op de snelweg op weg naar huis en zag rook boven en een uitslaande brand op het terrein, bij de inham in de Muider trekvaart. Het was zeker geen klein brandje, eerder een grote brand.
Thuis aangekomen, op de Amsterdamsestraatweg, viel mij op dat er aan de overkant geen enkele aktiviteit te bespeuren was - helemaal niets. Dat vond ik vreemd. Ik zei tegen mijn zoon: Ik ga even kijken of dit wel klopt, ik wil weten wat er aan de hand is. Vervolgens reed ik naar de kruitfabriek. Bij het toegangshek riep ik de portier toe dat er brand was op het terrein."
Er ontstond de volgende dialoog:
"Er is brand op het terrein"
Portier: "Kannie"
Frank: "Ik zou toch maar eens kijken"
Portier: "Waar dan?"
Frank: "Achter je, bij de inham"
Portier: "Euh, bedankt", en naar schatting vijf minuten na zijn melding werd er actie ondernomen en verscheen al snel de politie, brandweer en ambulance, en natuurlijk onze burgemeester.

Frank heeft dagen met wat er gebeurd was rondgelopen, vertelde hij muideninfo.nl. 'De vraag ' Wat zou er gebeurd zijn als ik de brand niet ontdekt had?' speelt almaar door zijn hoofd: 'was het vuur dan verder verspreid?

Muideninfo.nl vindt het belangrijk en verontrustend wat Frank ons toevertrouwde.
Het komt er immers op neer dat er of geen brandalarmerings-, waarschuwings- of meldingssysteem is op (dit deel van het) het kruitfabriekterrein of dat dit niet in werking is getreden. Nota bene: de slager van Muiden moet constateren dat er brand is eer er wordt ingegrepen.

Uiteraard belde muideninfo.nl met de politie om te zien of het onderzoek al iets opgeleverd had, en of Muiden Chemie de gebeurtenissen over het verloop van de brand juist aan de politie had doorgegeven: dat de brand dus al een tijdje aan de gang was voordat hij door Muiden Chemie gemeld werd.
Over het eerste: De politie sluit kortsluiting als oorzaak uit, en vindt om een aantal redenen brandstichting uiterst onwaarschijnlijk maar kent de oorzaak (nog?) niet. Het Nederlands Forensisch Instituut doet nu onderzoek, en misschien komt daar wat uit.
Over het tweede: Ze gaan ook nu met Frank praten, misschien dat dat het verloop van de gebeurtenissen nog wat beter in beeld brengt.

Muiden Chemie verzweeg dus dat de brand door een omwonende werd opgemerkt, en niet door het bedrijf zelf.

Weesper Nieuws: 400 Ton explosieven

Op 23 mei 2000 meldde het Weesper Nieuws het volgende:

Een ander potentieel gevaar voor Weesp wordt gevormd door de nabij gelegen Muider kruitfabriek, In de bunkers van deze kruitfabriek bij de oprit van de Al, is vierhonderd ton kruit opgeslagen. Volgens burgemeester Smith van Muiden is er echter ondanks de ontploffingen die zich in het verleden in de fabriek hebben voorgedaan, geen reden voor vrees omdat er volop veiligheidstnaatregelen zijn genomen.

Lees hier het volledige artikel.

Ex-werknemer: Eigenlijk zou die fabriek uit Muiden moeten verdwijnen, angst Muiders terecht

Op 23 mei 2000 meldde de Gooi- en Eemlander het volgende:

In 1972, toen de droogkamer ontplofte, vielen er twee doden en drie zwaargewonden. De schade in Muiden was groot. 350 woningen raakten beschadigd, 1550 ruiten sneuvelden.

Elf jaar later, in 1983 was het weer raak. Verschuren werd ingezet na de ontploffing van het kruitmagazijn en een sorteerderij. Er waren vier doden. Het raakte hem hard.
"Daar heb ik het ontzettend moeilijk mee gehad. Dat het wéér gebeurde." Na het faillissement in 1991 had hij thuis kunnen blijven, maar toen de kruitfabriek werd overgenomen door het Britse Royal Ordnance, ging hij toch weer terug. Volgens Verschuren is de angst van Muiders dat de fabriek nog een keer zou kunnen ontploffen terecht. Ook al werken er geen tweehonderd, maar nog slechts zestig man. Er wordt overigens nog steeds kruit gemaakt.
Het zou het beste zijn als de fabriek uit Muiden zou verdwijnen. Ook al wordt er nog zo veilig gewerkt, er blijft een risico. Dat zie je aan de geschiedenis. Ik vergelijk het wel eens met het verkeer. Een auto kan nog zo veilig worden gemaakt, een ongeluk kan altijd gebeuren. Bij de kruitfabriek ook. Er werken mensen."

Lees hier het volledige artikel.

Burgemeester: 'zogenaamd brandje' niet aan de orde

In de raadsvergadering van donderdag 20 september kwam weer de brief van de heer van de Kamp aan de orde. En alweer ging het over de brand van 20 augustus.

'Een beetje vreemd om te doen alsof er geen brand geweest is' probeerde de VVD nog -
'Kunt u iets zeggen over de twee knallen die gehoord zouden zijn?' vroeg D66 zich af -
'Weet u dat de brand in eerste instantie gemeld is door omwonenden?' merkte de PvdA op -
(het CDA wilde graag dat het bedrijf met de brandweer zou samenwerken, op deze voor de handliggende suggestie reageerde de burgemeester welwillend)

'Niet aan de orde' riep de burgemeester, 'de brief gaat over het stuk in de Gooi- en Eemlander naar aanleiding van het rapport van de acht Delftse studenten, en niet over dat zogenaamde brandje'
'Zogenaamde brandje!' interrupeerde Vlaanderen (VVD) fel - hij vloog bijna zelf in brand . 'Voorzitter was er nou brand of niet!?' Het woord werd hem ontnomen en Smith dreigde hem met schorsing. Even later in de discussie duidde Vlaanderen onhandig op de gevaren die in het huidig tijdsgewricht ook van buitenaf kunnen komen. Daar wilde men niets van weten, de vergadering werd geschorst, en Vlaanderen verontschuldigde zich...

Van de opmerkingen en vragen van D66 en PvdA wist de burgemeester niets.

Brief aan Burgemeester en Raad afgeleverd

Maandagmorgen, 24 september, is de burgemeester door de initiatiefnemers Herman Wetselaar en Jan Bovenlander schriftelijk om opheldering gevraagd mbt. de veiligheid van de kruitfabriek. Daarnaast is er een brief aan de gemeenteraad geschreven, waarin aangedrongen wordt er op toe te zien dat de burgemeester deze brief serieus, snel en inhoudelijk beantwoordt.
De laatste brief moet in de commissievergadering en raadsvergadering behandeld moeten worden, waarmee dus de burgemeester in het openbaar op onze nieuwsgierigheid resp. ongerustheid en wettelijke verplichtingen gewezen wordt.

Samengevat komt de brief aan de burgemeester er op neer dat mede nav. een viertal recente voorvallen er ongerustheid is ontstaan. De voorvallen zijn:

De ontploffing in Enschede en de vermoedelijke aanwezigheid van 400 ton explosieven die daarna in de pers genoemd werd
De conclusie van onderzoekers van de TU-Delft, die spraken van een 'beerput' en de situatie onacceptabel achtten.
De recente, volgens de burgemeester 'zogenaamde brand' maar in feite uitslaande brand, die door MCI niet opgemerkt werd, en ook:
De aanslag in de Verenigde Staten, die inzichtelijk maakt dat bij de veiligheidsaspecten van deze explosievenfabriek en -opslag niet alleen meer aan risico's van binnenuit (bedrijfsongevallen) gedacht moet worden.

De vragen aan de heer Smith zijn - volledig:

Op welke onafhankelijke rapporten, onderzoeken, verslagen, of veiligheidsbeheersplannen baseert u uw herhaaldelijk uitgesproken opvatting dat MCI geen gevaar oplevert?
Is het juist dat pas nu, op verzoek van de Provincie Noord-Holland, en naar aanleiding van een gesprek van de 'Delftse Acht' met de Gedeputeerde van Ruimtelijke Ordening, er overleg plaats heeft gevonden tussen de gemeente en het ministerie van VROM, terwijl er sinds 1999 een wettelijke plicht bestaat u te verdiepen in de wenselijkheid van een rampenbestrijdingsplan voor de Kruitfabriek?
Wat is de uitkomst van dit overleg?
Heeft MCI aan haar wettelijk plicht om een veiligheidsrapport bij de overheid in te dienen voldaan? Dit rapport, of althans het openbare deel daarvan, wensen wij in te zien.
Wilt u bevorderen dat MCI zich ten aanzien van onze ongerustheid communicatief opstelt, en zich tenminste in deze aan haar wettelijke verplichtingen houdt?
Wilt u zich aan uw wettelijke plicht houden betrokken burgers in te lichten over mogelijke ongevallen met bij dit bedrijf opgeslagen gevaarlijke stoffen?
Is het u bekend dat bij MCI vierhonderd ton explosieven opgeslagen zouden liggen; indien u dit onjuist acht, wat is dan de hoeveelheid waarmee rekening gehouden moet worden?
Van welke gevarenklasse zijn deze explosieven?
Op welke wijze is de veiligheid van het transport gewaarborgd?
Volgens 'Trouw' gaf u februari jongstleden archiefstukken vrij waaruit blijkt dat een zware interdepartementale commissie heeft aanbevolen de afstand tussen de Kruitfabriek en de bebouwing fors te vergroten. Met deze aanbevelingen zou echter niets gedaan zijn. Graag zien we deze archiefstukken in, en vernemen wij waarom deze aanbevelingen, die zouden leiden tot een veiligheidsafstand van 2500 m, niet opgevolgd zijn.

Uiteraard dringt de brief aan op snelle en serieuze beantwoording, waarbij niet geaarzeld worden te blijven aandringen - met gebruikmaking van de wet - tot dat een bevredigend inzicht is ontstaan in de veiligheidssituatie rond de Kruitfabriek, en het beleid van de burgemeester in deze.
Uiteraard wordt - beleefdheidshalve - er opgewezen dat de minister van VROM, het provinciebestuur, en verscheidene nieuwsmedia ge-informeerd worden over deze brief, en de door de burgemeester gegeven antwoorden.

De deelnemers aan de actie "Wij wilen meer weten...", en de pers, hebben de originele brieven reeds persoonlijk in kopie ontvangen.

Een eerste reactie van onze burgervader is via de pers binnengekomen. Gelukkig blijkt er niets aan de hand te zijn en staat de brief vol 'insinuaties en ferme onjuistheden'. Prachtig. Welke onjuistheden hoort u binnenkort, als de burgemeester objectief, inhoudelijk en duidelijk onderbouwd onze brief beantwoordt.

Artikel in Trouw: Explosiegevaar Kruitfabriek al langer bekend, Overheid nalatig

Na de 'Grote Klap' begin zeventiger jaren wist de overheid dat zogenaamd licht kruit tot een verwoestende kettingreactie kan leiden. Er gebeurde echter niets met het advies van een zware interdepartementale commissie om de veiligheidsafstand tot woonhuizen fors te vergroten.

De afstand tussen fabriek en bebouwing zou vijfmaal de Navo-veiligheidsafstand moeten bedragen.
De Navo-veiligheidsafstand is een norm die het ministerie van defensie nog steeds gebruikt om de minimaal veilige afstand te bepalen van opslagruimten van explosieven, munitie en vuurwerk tot de woonbebouwing. Hoe kwetsbaarder de bebouwing, bijvoorbeeld een ziekenhuis, hoe groter de afstand. Voor tienduizend kilo van de zwaarste categorie explosieve stof hanteert de Navo een veiligheidsafstand van minimaal vijfhonderd meter. De interdepartementale commissie wilde begin 1973 aanzienlijk strenger zijn, zodat 'ook in de voorste linie van de bebouwing een veilig en onbedreigd woongenot moet kunnen gelden'.

Als muideninfo dit nu goed begrijpt zou dat betekenen dat de veiligheidsafstand vijf maal vijfhonderd meter, dus 2,5 km (tot Weesp) bedraagt...Hopelijk begrijpen we het niet goed, maar dat zal blijken uit de beantwoording van onze vragen aan de burgemeester.

Lees hier het volledige artikel.

De informatie van VROM

Muideninfo.nl sprak met een tweetal ambtenaren van VROM. De eerste ambenaar voert de beoordeling van het veiligheidsrapport van de kruitfabriek uit dat nu eindelijk opgesteld wordt. Hij heeft daarover contact met de gemeente Muiden. Het rapport is (waarschijnlijk) een indirect gevolg van het gesprek van gedeputeerde Meijdam met de Delftse acht, hoewel de wettelijke verplichting voor zo'n rapport al veel langer bestaat. Het was een goed en informatief gesprek. Het rapport volgt in december, de (gedeeltelijk) openbare conclusies begin volgend jaar.
Nu stuurde VROM alvast een brief aan uw webmaster met een pak zeer nuttige informatie: waarvoor dank.

De andere ambtenaar was dezelfde die met de Delftse acht sprak. Muideninfo.nl vroeg om opheldering over de 'plofcirkel' en kreeg deze. Weer een goed gesprek, maar wél met tegenstrijdigheden en inconsequenties met het eerste gesprek. Die gaan we, samen met VROM, proberen tóch te verklaren. Hoopt muideninfo.nl.....

terug naar het overzicht

U kunt uw bijdrage zenden of opmerkingen kwijt door op de onderstaande envelop te klikken
U belandt dan op ons reactie formulier:

Muiden veilig?WE ZULLEN EENS ZIEN... Klik hier:Ik wil meer weten over de veiligheid van de Kruitfabrieken voor een abonnement op de Klapkrant

Klik hier:Ik wil meer weten over de veiligheid van de Kruitfabrieken voor een abonnement op de Klapkrant