NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS Loodzware keutels voor slopende dagen
7-juli-2004
+ Maandagmiddag kort na twee uur stond een lange rij van wel veertig in camouflagepak gestoken hevig zwetende soldaten in volle bepakking voor de sluis te wachten. 'Onze jongens' stonden te wankelen onder het gewicht van hun enorme rugzakken. Ze waren zichtbaar opgelucht toen ze in ganzenpas de brug over mochten. Met zo'n grote bult kun je beter lopen dan stilstaan. 'Waarom doen ze dat?' vroeg een voorbijganger aan de luitenant. 'Omdat ze net zo'n baret willen hebben als ik', reageerde deze trots, naar zijn hoofd wijzend. Een serveerstertje van het terras van Ome Ko, die met porties saté passeerde, meldde dat de jongemannen hongerig naar haar keken. Gezien hun ontberingen was dat wel verklaarbaar.
+ Om acht uur die morgen werd in Muiden begonnen met een loodzware eindexamendag van het schoolbataljon van de Luchtmobiele Brigade uit Schaarsbergen, de vroegere stoottroepen van de landmacht. In totaal zo'n honderd en twintig man (er waren geen meisjes bij) moest in volle bepakking de Vecht overzwemmen en in één adem net als in de Middeleeuwen het Muiderslot bestormen. Eenmaal aan de overkant beklommen ze, aan touwen hangend, de Oostertoren. Vanaf de Westertoren, de hoogste van het kasteel, was het abseilen geblazen naar de slotsteiger. Met een touwbrug vanaf het voorplein werd de poorttoren veroverd.
+ RTV Noord Holland, zo langzamerhand een vaste verschijning in Muiden, maakte opnamen van het spektakel. Aan het eind van de slopende dag stapte het uitgeputte bataljon op het parkeerterrein bij de Maxisweg op de bus naar Amersfoort voor nog meer inspanningen. Vrijdag pas mogen de soldaten de felbegeerde rode baret in ontvangst nemen.
+ Op donderdag 27 mei 's morgens om 8 uur reed Guus Kroon langs de kruitfabriek. Hij hoorde een vreemd sissend geluid en zag boven het kruitbos een kolom stoom oprijzen. Aanvankelijk dacht hij dat uitgerekend op deze laatste dag van het bestaan van de fabriek brand was uit gebroken, maar al gauw werd hem duidelijk dat er iets anders aan de hand was, zo schrijft hij in het laatste nummer van de Sluiz: 'Terwijl ik van mijn fiets stapte en mijn fototoestel pakte, besefte ik dat de witte rook stoom was die men expres liet ontsnappen. De nutteloos geworden stoom mocht worden vrijgelaten. Ik maakte snel een foto. Enkele seconden later eindigde het gesis en de stoom loste op in de grauwe morgenlucht. De metalen schoorsteen van het ketelhuis werd zichtbaar achter de bomen. Geen mens te zien. Ik was de enige getuige van hoe de Kruitfabriek na 302 jaar de laatste adem uitblies. In stilte deed ik een wens en reed door'.
+ Wat Guus zijn wens was, laat zich raden. Als lid van de actiegroep De Nee-meermin is hij voorvechter van een kleinschalig Muiden. In het Sluiz - nummer, te koop bij de Hoek voor 45 cent, staat nog wel meer wat de moeite waard is. Zoals een uitvoerige beschouwing onder de titel 'Over Spiering en rotte vis', waarin Guus Kroon ingaat op de relatie tussen de Spieringen, wij Muiers dus, verse keutels en de Muider politiek.
+ Het zal niet de bedoeling van de KNSF geweest zijn, maar de brief die Rolf Visser naar de raadsleden stuurde, geeft hoop dat het ellendige avontuur waarin de afgetreden wethouders Muiden in hebben gestort, toch nog een goede afloop krijgt. Uit de reacties van de raadsfracties valt althans te concluderen dat de dreigende toon averechts heeft gewerkt. De raad is kwaad. Dat maakt het voor de partijen makkelijker een eensgezind standpunt over de toekomst van Muiden in te nemen, waarin de wens van de bevolking tot zijn recht komt.
+ Door de Muider raadsleden tegen zich in het harnas te jagen, heeft de KNSF, al dan niet bewust, met deze brief de weg naar verdere onderhandelingen afgesneden. Het is nu alles of niets. Ongetwijfeld zal bij de vastgoedmagnaat op de achtergrond de angst voor de aangekondigde open begroting van de PvdA een rol spelen. In dit kostenplaatje van ter zake deskundige sociaal-democraten wordt pijnlijk aangetoond dat vijfhonderd woningen voldoende zijn om de kosten van ontmanteling en sanering op te vangen, en ook nog een aardig winstje over te houden. De KNSF zegt daarentegen dat om alles rond te krijgen er minimaal 1700 woningen, plus 100.000 m2 kantoren gebouwd moeten worden. Er staat nog iets bij: 'Wij wijzen u er met nadruk op dat deze basisopgave voortvloeit uit eerder gemaakte afspraken en dat wijziging van die basisopgave niet mogelijk is'.
+ In het gunstigste geval zou je kunnen zeggen dat de KNSF domweg niets snapt van de bestuurlijke verhoudingen binnen een gemeente. Zoals ze niet door hadden dat er verschil is tussen de kabelkrant en Muideninfo.nl, zomin begrijpen ze waarschijnlijk dat B&W en de gemeenteraad niet hetzelfde zijn. Maar nòg waarschijnlijker is dat de brief van de vastgoedmagnaat een poging is om de raad te intimideren. Hoe het ook zij: in de brief worden aperte fouten als onontkoombare feiten voorgeschoteld. Zo is de raad helemaal niet akkoord gegaan met de 1700 woningen en de 100.000 m2 kantoren op het KNSF terrein. Integendeel, de raadsleden stonden unaniem achter de motie om niet het woningaantal als uitgangspunt te nemen, maar de behoefte aan woningen en de kwaliteit ervan. Ook waren ze het erover eens dat een gat in de begroting niet mag worden afgedekt met de bouw van extra woningen. Een en ander was volstrekt duidelijk. Behalve dan voor de KNSF, zoals uit de brief blijkt.
+ Al dan niet terecht weten de raadsleden zich gesteund door de stellige verzekering van het college, dat instemmen met de bekende intentieverklaring geen juridische consequenties heeft. Een en ander was door een gerenommeerd juridisch adviesbureau bevestigd, zij het niet op papier, wat iets handiger zou zijn geweest. In elk geval blijkt uit de intentieverklaring dat de plannen vrijblijvend zijn, tot op het moment dat de raad zijn fiat geeft om ze uit te voeren – en dat moment is nog niet aangebroken.
+ Indertijd reageerde de raadsleden nogal laconiek op deze intentieverklaring, in de geest van 'je doet maar wat je niet laten kunt'. Of dit een slimme houding is geweest, mag je achteraf betwijfelen. Mocht het tot een rechtszaak komen dan moet je maar hopen, dat de rechter oordeelt dat de KNSF als ondernemer risico's heeft genomen, zoals nu ook weer bij de sloop. Maar voor hetzelfde geld beticht de rechter de gemeente Muiden van het scheppen van verwachtingen. Het lijkt allerminst uitgesloten dat Rolf Visser daarop speculeert. Wie puisant rijk is, kan zich een gokje veroorloven.
+ Al weer jaren geleden, bij de vestiging van de Maxis, verkeerde Muiden in een soortgelijke situatie. Toen ging de raad uit angst voor een gigantische schadeclaim overstag. Zo'n dreiging is ook nu aanwezig, maar het zou me niets verbazen dat de huidige raad, niet in het minst dankzij de vrouwen die er inzitten, meer ballen blijkt te hebben. Mocht men voor de keus komen te staan, dan verwacht ik dat de raadsleden zich onder het motto 'liever een failliet dan een verloren Muiden' in de strijd werpen (overigens is er nog nooit een gemeente failliet gegaan).
+ De inhoud van de brief van Visser is in hoge mate aanvechtbaar. Toch zullen degenen, die het allemaal niet gevolgd hebben, het een beschaafde brief vinden met redelijk klinkende argumenten. Ook het feit dat de vastgoedmagnaat steenrijk is en bovendien afgestudeerd, maakt een betrouwbare indruk. Ach ja, een beetje support is nooit weg. Alleen heeft de KNSF er weinig aan. De reactie van de raad, daar gaat het om. En die zal niet mals zijn. Neem alleen al de term 'intentieovereenkomst' die de KNSF hanteert. Je hoeft geen kommaneuker te zijn om te begrijpen dat dit heel wat anders inhoudt dan 'intentieverklaring'. Projectleider Coen Verstand gaf dan ook, toen de provincie met dat 'overeenkomst' aan kwam zetten, voor de Klankbordgroep toe, dat dit een verkeerde benaming was. Een intentie is geen afspraak, zoals met 'overeenkomst' gesuggereerd wordt.
+ Het valt op dat in de brief sprake is van 300 goedkopere woningen. In de Open Begroting werd nog gesproken over sociale bouw. Dat heeft de KNSF blijkbaar niet meer aangedurfd, nadat gesignaleerd was dat alleen gesubsidieerde huur - en koopwoningen onder sociale bouw vallen. De goedkopere woningen zullen goedkoper zijn in die zin, dat ze bijvoorbeeld geen € 400.000, - , maar € 395.000, - gaan kosten.
+ Van beslist bedenkelijk niveau is de dreiging dat, als er 200 woningen minder zullen worden gebouwd dan de 'afgesproken'1700, de beloofde 'bovenwijkse voorzieningen' er niet meer af kunnen. Dan kan Muiden fluiten naar een nieuwe school, een paramedisch centrum en behoud of verplaatsing van de sportvelden. Deze voorzieningen vormden de leverworst waarmee B&W zich lekker had laten maken en aan het lijntje gehouden werd. Je zou ze ook de 'zegeningen' voor Muiden kunnen noemen, waar Gea Heijnen het in de raad over had. Als je het allemaal leest, vraag je je af waarom de KNSF de brief niet even aan een communicatieadviseur heeft laten zien, voor-ie de deur uit ging.
+ Donderdagavond komt het voorstel van B&W in de raadsvergadering om akkoord te gaan met de bekende startnotitie voor het structuurplan. Het is wel duidelijk dat de raadsleden zich bij hun besluit eerder zullen laten leiden door de wensen van de inwoners dan door de beleefde dreigbrief van meneer Visser en/of het dreigement van de provincie dat er een aanwijzing in de lucht hangt als ze hun fiat niet aan de startnotitie geven. Dankzij de welkome hulp uit Den Haag in de vorm van de dit najaar te verwachten Tweede Kamermeerderheid voor een onbebouwde Bloemendalerpolder en dito KNSF-terrein, is de waarschuwing voor een aanwijzing verschrompeld tot een slap vingertje.
+ Zo heeft de raad op de valreep toch nog greep op de toekomst van Muiden gekregen. Dat zal donderdag zeker blijken. Dan wordt óf de startnotitie verworpen, óf wordt, wat eerder te verwachten is, dit document geaccepteerd, maar dan wel onder wat belangrijke voorwaarden, zoals een deel van het gewenste contingent woningen overhevelen naar andere gemeenten binnen de regio, gefaseerde bouw en natuurlijk, in het kader van bouwen naar behoefte, de door de inwoners van Muiden gewenste kleinschalige bebouwing van het KNSF-terrein. Zelf geef ik er de voorkeur aan dat de provincie haar huiswerk overmaakt, maar ja, wie ben ik?
+ Naar je mag aannemen zal er uit tactische overwegingen worden gestreefd naar een oplossing, waarin gedeputeerde Henri Meijdam zich kan vinden, en waar hij vooral zonder gezichtsverlies mee uit te voeten kan komen. Per slot van rekening is hij ook maar gestuurd. Bovendien kan Muiden dit politieke dier in de nabije toekomst nog wel eens hard nodig hebben.
+ In de vergadering van 1 juli ging de raad van Weesp akkoord met de startnotitie. Dit dankzij een slap amendement van de PvdA. Hoewel de PvdA-fractie nogal trots was op haar inbreng, mag je je afvragen of het niet verstandiger van deze partij was geweest de startnotitie af te wijzen. Er zou dan een meerderheid in Weesp zijn geweest, die niet op basis van dit document met de provincie in zee wilde gaan. Daarmee had Muiden sterker gestaan, zeker als je in aanmerking neemt dat de Weesper wethouder Lüken nogal laconiek liet weten dat hij niet kon garanderen dat de provincie met het amendement akkoord zou gaan, maar 'dat hij het mee zou nemen'. Wie een tijdje in de politiek meeloopt weet wat voor een dooddoener dit is.
+ Dat het kantje boord was in Weesp is verrassend. Weesp komt immers zelf goed weg met de voorstellen om bij het station en binnensteeds te bouwen. Kennelijk heeft de oproep van het CDA in de Tweede Kamer om van de polder en het kruitbos af te blijven, ook hier zijn doorwerking niet gemist. D66 kondigde strijdlustig aan dat de beer nog niet geschoten is. Een saillant detail: op de volle publieke tribune zat Henk Bökenkamp ingeklemd tussen twee heren van KNSF vastgoed, directeur Ferry Holzhaus en Sander Simons, in Muiden beter bekend als Maartje van Weegen. Een treffender symboliek valt niet te bedenken.
+ Wie mocht verwachten dat zich donderdag in de raadsvergadering van Muiden een nieuw college aandient, komt bedrogen uit. Zo'n nieuw college moet acht dagen voor de raadsvergadering worden aangekondigd en die termijn is al ruimschoots verstreken. Wel hebben de gezamenlijke fractievoorzitters geëist dat de drie afgetreden wethouders, die zich totnogtoe schuil hebben gehouden, donderdag moeten opdraven om nu dan toch maar eens verantwoording af te leggen. Wel voorzichtig zijn dames en heren, straks zitten ze er weer. + Cees Leupen, Dick Schulp en Hans van der Steen zijn demissionair tot en met 17 juli, precies een maand na hun aftreden. Na die datum zijn ze wethouder af en gaat hun wachtgeldregeling in. Overigens kunnen ze alle drie nog voor die tijd naar huis gestuurd worden, bijvoorbeeld wegens het verlenen van de sloopvergunning aan de KNSF zonder ruggespraak met de raad, terwijl ze dit zwaar politiek beladen onderwerp nu juist hadden moeten laten liggen voor hun opvolgers.
+ Van verschillende kanten wordt geprobeerd de sloop van opstallen en installaties op het kruitfabriekterrein tegen te houden, of op z'n minst opgeschort te krijgen via de zogeheten voorzieningenrechter, totdat de Tweede Kamer in het najaar in meerderheid besluit dat er geen massale bouw in het Groene Hart, dus ook niet bij Muiden en Weesp mag komen. 'Tegenhouden, voor het te laat is' luidt de redenering. Alleen heeft B&W de KNSF dus al een sloopvergunning verleend. Dit betekent dat men meteen mag slopen, zij het op eigen risico. Mocht de rechter oordelen dat de bezwaren terecht zijn, dan heeft de vastgoedmaatschappij een probleem. Ga er maar aan staan om 105 gebouwen weer in oude staat terug te zetten.
+ Een sloopvergunning verlenen is allereerst een technisch-administratieve zaak. Natuurlijk hou je slopen niet tegen door voor de rechtbank te betogen, dat je tegen bouwen op het KNSF-terrein bent. Daar zijn sterkere argumenten voor nodig. Het schijnt dat er een aantal zijn, zoals het feit dat de vergunning verleend werd door een demissionair college, terwijl er, anders dan de burgemeester in de krant betoogde, geen valide redenen zouden geweest zijn, die uitstel in de weg stonden. Een wellicht zwaarder wegend argument is dat Monumentenzorg, hoewel dit niet te lezen valt uit de vergunning, er nog niet uit is welke industriële monumenten nu precies gespaard dienen te worden.
+ Naast bewoners van het Kruitpad, de actiegroep de Nee-meermin en de bekende Muidense heemschutters, wil ook onder meer de Milieufederatie Noord-Holland de sloop tegen houden – terwijl er dankzij het ontbreken van een kapvergunning vooralsnog geen sprake kan zijn dat er bomen in het Kruitbos mogen worden geveld. De natuurbeschermers zijn tegen slopen, omdat zij bang zijn dat door de sloopwerkzaamheden onherstelbare schade aan de flora en fauna zal worden toegebracht. Dus wie vaststelt dat er geen bezwaar kan zijn tegen slopen, ook al zou de toekomstige bestemming van het KNSF-terrein honderd procent natuurgebied zijn, moet erop rekenen dat hij de milieufederatie op zijn weg vindt.
+ Dick Methorst kan zich niet druk maken over het verlenen van de sloopvergunning. Hij zegt in de krant 'Veel belangrijker is om als politiek te kijken naar het bestemmingsplan. Want pas als dat er ligt, mag er officieel gesloopt worden'. Of Dick heeft iets niet goed begrepen, wat mij uitgesloten lijkt, of ikzelf heb iets niet goed begrepen, wat me helaas nogal eens overkomt, of de verslaggeefster heeft iets niet goed begrepen. Ik vrees voor het laatste. Ik denk dat er 'gebouwd' had moeten staan in plaats van 'gesloopt'.
+ Bij de Zuidpolderweg, helemaal aan het begin van het stille weggetje langs de vestinggracht, staat een groen wandelroutebordje dat naar het Muiderslot verwijst. Althans, dat is de bedoeling, want keer op keer wordt er zo aan het bordje gesjord dat de pijl de verkeerde kant uitwijst. Dat is dus niet in de richting van het Muiderslot, maar terug: naar het parkeerterrein Mariahoeve. Mocht het de bedoeling zijn de wandelaars die deze route langs het water volgen in verwarring te brengen, dan lukt dat wonderwel. Regelmatig komen er dagjesmensen de tuinen van aanwonenden in om te vragen hoe je bij het Muiderslot moet komen. En dat terwijl die nu juist zo graag met rust worden gelaten.
+ Loopt er een jong meisje over het Vestingplein. Zo op het oog een aardige meid. Ze heeft een lege doos in haar hand. Als ze voorbij een afvalbak loopt, mikt ze de doos er in een boog overheen, achter het hek. Zegt een passerende Muier: 'waarom gooi je het niet in afvalbak?' Antwoordt het aardige meisje: 'Gaat je geen ene rotmoer aan.' Reageert de Muier: 'O nee, gaat me dat niets aan als jij van Muiden een troep maakt? Valt het meisje uit: 'Je komt zeker te kort bij je wijf' – gevolgd door nog een mondvol mededelingen die zelfs niet geschikt zijn voor de keutels. De Muier laat haar uitrazen en zegt dan: 'als je troep maakt ben je een stomme trut'. Het meisje krijst van woede. Komt de Muier thuis. Vertelt hij zijn vrouw het hele verhaal. Vraagt ze: 'Heb je echt trut gezegd? Dat kun je toch niet doen! Dat vindt zo'n jong meisje vreselijk'.
+ Hoe kan het nu toch dat de politieke partijen doodleuk weer met kandidaat wethouders aan komen zetten, die er zo'n puinhoop van maakten, dat ze uit eigen beweging opstapten om de raad vóór te zijn? Dat zit zo: net als overal in het land hebben ook in Muiden de politieke partijen weinig leden. Bovendien is hiervan niet meer dan een handjevol actief. Hoewel je deze zogeheten achterban moeilijk een afspiegeling van de bevolking kunt noemen, maken ze wel samen met hun raadsleden uit hoe het college eruit moet komen te zien. De kandidaat wethouders zelf hebben daarbij een stevige vinger in de pap. Ze stellen eisen, onder meer met wie ze in het college willen zitten, en met wie beslist niet.
+ Het is een illusie te verwachten dat de 'regerende' partijen een deskundige buitenstaander zullen voordragen als wethouder. Dat mag dan beter voor Muiden zijn, ze zijn als de dood geen greep op zo'n man of vrouw te hebben. Het zou verlies van macht betekenen. Als excuus wordt aangevoerd, dat het veel te lang duurt eer een buitenstander zich heeft ingewerkt. Onzin natuurlijk. Een beetje manager heeft hooguit twee, drie dagen nodig om te doorzien wat er speelt in het kleine Muiden.
+ Zoals ook nu weer bij het KNSF-terrein is gebleken, staan de figuren die de plaatselijke politiek bepalen pas stil bij wat hun kiezers willen als het te laat is. Ze geloven heilig in hun eigen mening. Ook gokken ze erop dat hun kiezers wel weer op hun partij zullen stemmen, dat doen ze immers al hun hele leven. Daar komt nog bij dat tegen de tijd, dat de verkiezingen worden gehouden iedereen al lang vergeten is wat er allemaal gebeurd is. Tenminste, dat denken ze. Ook gaat menig politicus er vanuit, dat de meeste mensen het allemaal wel prima vinden wat er gebeurt, zolang ze maar met rust gelaten worden.
+ De Rabobank deelt jaarlijks 'lokale complimenten' uit in de vorm van mooie geldbedragen voor vrijwilligerswerk. Zo werd dit jaar onder meer de Historische Kring Stad Muiden verblijd. De VOMM valt buiten de prijzen. Niet omdat er geen waardering voor ontwikkelingswerk zou zijn, maar omdat de complimenten nu eenmaal voor lokale doelen bestemd zijn. Wel steunde de Rabobank het twee keer per jaar verschijnende huis-aan-huisblad van de VOMM door er een advertentie in te plaatsten. Dit jaar is men daar mee gestopt. Motief: het bereik zou te klein zijn. Het bereik is Muiden en Muiderberg. Zeker te lokaal.
+ Het Muiderslot pikte zijn graantje mee tijdens de oefening van de aanstaande Rode Baretten. Al om acht uur 's morgens werden de poorten van het Muiderslot geopend voor het 'voetvolk'. Bezoekers en belangstellenden konden met een tuinkaartje á € 2,50 het spektakel bijwonen. Er kwam welgeteld één Muier met een tuinpas. Hoewel het een evenement betrof hoefde hij niet te betalen. Dat is nog eens een royaal gebaar.
+ Roy Moolhuizen die de EK voetbalpool bij Ome Ko organiseerde, won de tweede prijs. Hij deelt deze met Ans Mol, die de pollepel zwaait in de keuken van hetzelfde etablissement. Ook zij werd tweede. Als dát geen doorgestoken kaart is!
+ Het afgeven van een sloopvergunning zegt volgens burgmeester Smith helemaal niets over het vervolgtraject, zo viel in de Gooi –en Eemlander te lezen. Maar op het aanvraagformulier voor de sloop had de KNSF wel degelijk achter de vraag over de toekomstige bestemming van het terrein als antwoord 'wonen en werken' ingevuld.
+ In Nederland staat 7,5 miljoen m2 kantoorruimte leeg. Als de KNSF plannen doorgaan komt daar nog eens 100.000 m2 bij. Daar zit het bedrijfsleven op te wachten.
+ KNSF: 'Onder de 1700 woningen wordt er niet gebouwd'. Geen parkeergarages dus.
+ Oké Flip, het CDA loopt aan de leiband van D66.
NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS