NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS Deel 2: Het keutelt, o wat keutelt het.
20-mei-2003
+ Het politieke nieuws van vorige week was natuurlijk dat Riet Ruijzendaal - de Groot uit de VVD - fractie is gestapt. Het raadslid uit Muiderberg liet in de raadsvergadering weten dat haar beide fractiegenoten haar te kennen hadden gegeven geen vertrouwen meer in haar te hebben. Althans, niet in haar functioneren als medefractielid, maar weer wel als vice-voorzitter van de afdeling. Riet bedankte voor die eer en besloot in haar eentje door te gaan. Als éénvrouwsfractie.
+ Iedereen had al over de afsplitsing binnen de VVD gehoord of erover in de krant gelezen, maar alleen de ingewijden wisten wat er precies aan de hand was. Menig raadslid was dan ook verbaasd toen Riet Ruijzendaal aan haar besluit om alleen door te gaan toevoegde, dat ze zich heel wat meer bij de VIB thuis voelt dan bij de VVD. Dat deze liefde wederzijds is bleek toen ze in één adem door aankondigde dat ze voortaan met de VIB samen zal werken. En zo is de Muiderbergse belangenpartij zonder dat daar nieuwe verkiezingen aan te pas kwamen, qua stemkracht de tweede partij van Muiden geworden: na het CDA, maar vóór de VVD, de PvdA en D66.
+ IJs en weder dienende zit de VIB de rit tot de volgende verkiezingen uit met drie Muiderbergse gratiën, van wie twee officieel gekozen – en één overgelopen, want zo zal met name de VVD het toch wel zien: als puur kiezersbedrog. De meningsverschillen binnen de fractie waren dan ook hoog opgelopen.
+ Riet Ruijzendaal is met haar achtergrond – ze heeft haar leven lang banen gehad in de sociale sfeer - het tegenovergestelde van een rechtse bal. In de oude raad stortte Wiebe de Haan van de PvdA een keer emmers vol hoon over de liberalen uit, toen die, bij monde van Riet Ruijzendaal, een pleidooi hielden voor sociale woningbouw. ‘Wat krijgen we nou’, moet Wiebe gedacht hebben: ’dat is óns terrein’. Het gros van de VVD Muiden/Muiderberg, zo blijkt, moet het met hem eens geweest zijn. Het woord ‘sociaal’ geeft ze een ongemakkelijk gevoel. Ze hebben het liever over geld. Riet Ruijzendaal is er verdrietig over. Ze herkent haar vertrouwde clubje niet meer in de huidige afdeling. De VIB ervaart ze daarentegen als een warm bad. De samenwerking werd dan ook bij Lieftinck met bubbeltjes bezegeld.
+ Mag dat zomaar, uit een fractie stappen en in je eentje doorgaan – en dat ook nog eens met een liefdesverklaring aan een andere partij? Ja dat mag. De kiezers mogen dan wel via hun stem hun voorkeur voor bepaalde partij uiten – er wordt op personen gestemd. Dat Riet Ruijzendaal doorgaat met een eigen fractie is dan ook legitiem. Haar overweging dat ze de kiezers die vanuit bepaalde verwachtingen op haar gestemd hebben niet in de steek wil laten, valt te respecteren, ook al zullen de druiven zuur zijn voor kiezers die alleen voor haar kozen, omdat ze als eerste ‘VVD vrouw’ op de lijst stond. Maar het is niet irreëel ervan uit te gaan dat de meeste voorkeurstemmen die op haar werden uitgebracht van kiezers kwamen die Riet Ruijzendaal wilden omdat ze Riet Ruijzendaal is - en niet omdat ze van de VVD was.
+ De voorzitter van de nieuwe fractie deelde in de raadsvergadering mee dat zij kandidaten zal benaderen voor ‘eigen’ commissieleden. Daar heeft haar fractie recht op. Zèlf heeft Riet als afgevaardigde van haar fractie het recht deel uit te maken van het seniorenconvent, zeg maar de verenigde fractievoorzitters. Deze hebben de gewoonte om als een extra bestuurslaag stilletjes van alles en nog wat alvast politiek voor te bakken. Omdat ze elkaar wijsmaken dat het algemeen belang in gevaar komt, wanneer er iets van het besprokene naar buiten komt, snoeren de fractievoorzitters zichzelf vrijwillig de mond, zoals in de hoogtijdagen van de achterkamertjespolitiek. Benieuwd of Riet Ruijzendaal óók het lef opbrengt om hiervan af te wijken.
+ Het raadslid Ruijzendaal eiste aller aandacht op in de raadsvergadering, terwijl het eigenlijk de avond van burgemeester Harry Smith had moeten zijn. Punt 6 van de raadsagenda luidde namelijk: aanbeveling inzake herbenoeming burgemeester. Zes jaar geleden, aan het eind van zijn eerste ambtsperiode, kwam hetzelfde punt aan de orde. Toen was het even peentjes zweten voor Harry Smith geweest. Het toenmalige gemeentebestuur had in de wandelgangen laten doorschemeren niet zonder meer met een aanbeveling te willen komen. Uiteindelijk werd Smith gewoon herbenoemd. Maar het had zijn zelfvertrouwen wel een knauw gegeven. Geen wonder dat hij deze keer, met het einde van zijn tweede ambtsperiode in zicht, een beetje in zijn rats zat en aan het lobbyen was geslagen.
+ Of zijn lobby succes heeft gehad, of dat de nieuwe fractievoorzitters met hun hand over het hart hebben gestreken, laat ik graag in het midden. Het is in elk geval beslist niet zo dat Smith beloond is voor zijn doortastende optreden bij het uit het gemeentehuis verwijderen van het aanstootgevende schilderij – ook al haalde dit de landelijke pers. De schilderijenroof speelde lang nadat de verenigde fractievoorzitters hadden besloten Smith geen strobreed in de weg te leggen om zijn tijd als burgemeester van Muiden uit te zitten.
+ Als er al mitsen of maren zijn geweest, is daar niets van naar buiten gekomen. De privacy, waarop ook een burgemeester recht heeft, werd gerespecteerd. De fractievoorzitters voerden in alle beslotenheid een vertrouwelijk gesprek met hem. Ook ten aanzien van de stukken die ter tafel kwamen was het seniorenconvent blijvende geheimhouding opgelegd. Hoe het zij: er werd geen aanleiding gevonden om met de Commissaris van de Koningin een gesprek over de herbenoeming te voeren.
+ De heer H.A. Smith is, als zijn derde ambtstermijn op 16 augustus ingaat – wat dankzij de aanbeveling van de raad dus zeker het geval zal zijn - twaalf jaar burgemeester van Muiden. Hij zal de komende zes jaar niet als zodanig uitzitten, want in 2006 bereikt hij de pensioengerechtigde leeftijd.
+ De aanbeveling tot herbenoeming kon je heel nuchter als agendapunt nummer zoveel beschouwen, maar het was wel zo aardig geweest als er tenminste één vriendelijk woord was gezegd. Ouwe Muier was niet de enige die zat te wachten op een reactie vanuit de raad op deze voor de eerste burger toch belangrijke laatste stap in zijn carrière. Misschien dat iedereen nog bevangen was door de geheimhoudingsplicht, maar je kon wachten tot je een ons woog: er kon geen woord vanaf. Eric Hoetmer had als nestor van de raad iets kunnen zeggen, maar hij had al eerder te kennen gegeven, geen trek te hebben in gelegenheidstoespraken. Ook Gea Heijnen, de door het CDA aangestelde en door de raad gekozen waarnemend voorzitter van de raad, had het woord kunnen voeren. Alleen was dat wat vreemd geweest, want er viel niets waar te nemen aangezien de burgemeester aanwezig was – en de burgemeester is de voorzitter.
+ De voorzittershamer bleef lang in de lucht hangen eer hij op de tafel neerdaalde. Even had het erop geleken dat de voorzitter zelf met een bemoedigend, dan wel waarderend speechje zou komen om de praktisch herbenoemde burgemeester een hart onder de riem te steken, maar het aandeel van Smith beperkte zich tot de constatering: ‘het voorstel is met algemene stemmen aangenomen’. Dat kan niemand hem afnemen.
+ Bij aanvang van de raadsvergadering zat een oudere man met een papiertje in zijn hand op de publieke tribune. Er stond op: ‘U gaat vanavond over het communicatieplan praten. Vanuit een halve eeuw ervaring op dit gebied wil ik u graag iets meegeven. Communicatie is geen techniek. Communicatie is een mentaliteit. Communicatie is open staan voor een ander. Ik weet niet of je dat kunt leren, maar het valt te proberen’. De man had gebruik willen maken van het spreekrecht voor burgers om zijn wijze woorden los te laten op de raad, maar hij bedacht zich. ‘Ze weten het wel, ze hoeven het niet van mij te horen’ besloot hij en hij verfrummelde het papiertje.
+ Hij kreeg gelijk. Op de VVD na, die over de centjes begon, gaf de hele raad er tijdens de ‘aanzet tot een discussie over een communicatieplan voor de gemeente Muiden’, blijk van doel en middelen uit elkaar te kunnen houden. Hoe het communicatieplan er uiteindelijk uit zal zien is vers twee. Veel belangrijker is dat bij de raadsleden de wil aanwezig is om tot een dialoog met de burgers te komen, en ook dat men er zich van bewust is dat die burgers zelfbewuster, kritischer, mondiger en kwaliteitsbewuster zijn geworden. De hamvraag is wat er onder de bevolking in al haar geledingen leeft en wat de verschillende ‘doelgroepen’ van de gemeente verwachten. Pas als men daar (bijvoorbeeld via telefonische enquêtes) achter is, kan over een invulling worden nagedacht.
+ Begin jaren tachtig lagen de kaarten anders. Pessimisten die zeggen, dat er nooit iets verandert, hadden er twintig jaar geleden bij moet zijn. De Stichting Stad Muiden met haar ‘babbelwerkgroep’, die ook De Spiering deed, heeft zich de blaren op de tong moeten praten om de meerderheid van de raad zover te krijgen, dat zij instemde met de komst van een periodiek gemeentelijk informatieblad. Het college zat er toen geweldig tegenaan te hikken, omdat het zoveel beslag zou leggen op de ‘ambtelijke tijd’ - niet toevallig ook de bedenking van burgemeester Smith bij de jongste discussie. Maar de werkelijke reden om de boot af te houden was toen natuurlijk angst. Angst dat de burgers zich met de gemeentelijke zaken zouden gaan bemoeien en de vroede vaderen wel eens met de billen bloot konden komen.
+ Het verzet van toen heeft niet kunnen voorkomen dat we in Muiden behalve het 1050 jarig bestaan nog een jubileumpje kunnen vieren. Dit jaar bestaat het gemeentelijk informatieblad twintig jaar. Na de zware bevalling in 1983 is het best een aardige meerderjarige geworden. Het blad is niet weg te denken in Muiden. Het wordt veel gelezen en de informatie is (meestal) helder. Natuurlijk valt er nog wel het een en ander aan te verbeteren. Maar laten we daarvoor eerst de resultaten van het ‘bevolkingsonderzoek’ afwachten.
+ Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad om het aanstootgevende schilderij te verwijderen. Er waren bijvoorbeeld in de hal van het gemeentehuis twee hoge bouwstellingen aangerukt. Bij nadere beschouwing bleken àlle schilderijen en beeldhouwwerken verdwenen te zijn. Spontaan drong zich de gedachte op dat de leden van het Kunstcollectief Muiden Muiderberg zich unaniem solidair hadden verklaard met Geert Mierop. Maar zo was het niet. De stellingen stonden er om zonnewerend folie aan te kunnen brengen op binnenkant van het glazen dak van de hal, en de kunstwerken waren zolang weggehaald om beschadiging te voorkomen.
+ Ouders die hun kinderen, en grootouders die hun kleinkinderen hebben moeten uitleggen wat meneer Smith bedoelde toen hij in die rare jurk op de sluis stond en vertelde dat hij zestien keer vreemd was gegaan. Dàt was pas erg.
+ Gehoord: ‘Die rel rond dat schilderij was niet nodig geweest. Als ze een goede smaak hadden gehad op het gemeentehuis, was dat foeilelijke doek nooit opgehangen en was er ook niets te verwijderen geweest’.
+ Gehoord: ‘Die borsten gingen nog wel, maar die kop, dát hadden ze moeten verbieden.’
+ Bij het grote openingsfeest van Muiden 1050 doken de VIB dames Anna en Sylvia als Muiderbergse zeemeerminnen op tussen de andere belangrijke gasten op de eretribune. Zal Riet er bij de volgende verkleedpartij eind juni in Muiden als derde zeemeermin bij zijn? Je werkt samen of je doet het niet.
+ De enige manier om als raadslid te weten te komen wat er in het overleg van de fractievoorzitters besproken wordt, is om je van je partij af te splitsen. Dan mag je er immers bij zitten wanneer het seniorenconvent alles bedisselt. Eric?
+ Dertien raadsleden en zes fracties. Nog één fractie erbij en de fractievoorzitters zijn in de meerderheid. Dan hoeft de raad helemaal niet meer te vergaderen.
+ De VVD stuurde geen persbericht naar muideninfo.nl over het uit de fractie stappen van Riet Ruijzendaal. Ze dachten natuurlijk: ‘we kijken wel mooi uit, dan weet heel Muiden het’.
+ Als de nieuwe ambtsperiode van Harry Smith ingaat, mag hij samen met mij op de foto.
NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS