NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS Keutels uit de zandloper.
17-sep-2002
Het onderwerp was een extra commissievergadering waard. Het ging over de eerste fase van de uitvoering van het plan om de bevolking van de gemeente Muiden te verdrievoudigen. Dit dankzij de bebouwing van de Bloemendalerpolder en het kruitfabriekterrein, zodra dit terrein vrijkomt. Het stadje Muiden zelf kan qua inwonertal zelfs wel eens zes keer zo groot worden als het allemaal doorgaat – en daar ziet het wel naar uit. Je kon de vergadering zien als het startpunt van de groei en bloei van Muiden na 1049 jaar – maar ook als het begin van het einde van Muiden zoals we het vandaag nog in ons hart sluiten.
+ Ruim twintigduizend inwoners! Muiden liet een driedubbele keutel liggen. Er zat maar een handjevol mensen op de publieke tribune en niet één keer kwam er een vraag of opmerking vanuit het publiek. Achteraf kun je de 6800 thuisblijvers, zijnde de totale bevolking, geen ongelijk geven, want er werd helemaal niet over de toekomst gepraat. Dat kon ook moeilijk. Er is nog geen sprake van een concreet plan.
+ Bij gebrek aan nieuws werd het een slaapverwekkende vertoning. Alsof ze de laatste twee koeien in de Bloemendalerpolder waren, herkauwden de wethouders vrijwel alles wat de laatste twee jaar gebeurd is, en wat iedereen al ettelijke keren had gehoord, behalve dan het gros van de nieuwe commissieleden.
+ Min of meer nieuws is dat het aantal te bouwen woningen in de polder waarschijnlijk geen 5000 maar 4000 zal zijn. Ook min of meer nieuws, maar minder interessant is, dat er tussen de betrokken partijen als Rijk, provincie, gewest en de gemeenten Muiden en Weesp, zo goed als binnen de eigen raadsfracties, onafgebroken gesteggeld wordt over wat waar komt, en wie wat zal betalen. De Muider eis bijvoorbeeld, dat er alleen gebouwd mag worden als het aquaduct in de Vecht er vervroegd komt, blijkt op de valreep een struikelblok te zijn tussen enerzijds Muiden en anderzijds Weesp en de andere gemeenten van ons gewest.
+ De gemiddelde Muier kan er zich niet druk over maken. Het zal allemaal wel niet zo'n vaart lopen, redeneert men. Tegenstrijdigheden, competentiekwesties, steeds weer nieuwe ontwikkelingen, het is niet bij te houden. Als je denkt dat je weet hoe het zit, liggen de kaarten al weer anders. Ze zoeken het maar uit, met hun ruzietjes, die meer met prestige te maken hebben, dan met wezenlijke zaken. Natuurlijk zou het mooi zijn als het aquaduct er eerder komt, maar gebouwd wordt er sowieso, ook al piept Muiden nog zo hard dat wij zelf mogen bepalen wat er gebeurt binnen onze gemeente - waaronder zoals bekend veruit het grootste deel van de Bloemendalerpolder valt.
+ Eigenlijk was de commissievergadering, hoe belangrijk ook, niet meer dan het voorspel van de raadsvergadering van donderdag 19 september. In deze vergadering wordt besloten het streekplan Noord-Holland Zuid, waarin de bebouwing van de Bloemendalerpolder wordt aangekondigd, voor kennisgeving aan te nemen. Ook wordt de raad gevraagd een krediet van € 12.500 uit te trekken voor de zogeheten startnotie van het bureau BRO, als de eerste stap naar de structuurnota voor de polder. Een startnotitie is een model van aanpak als basis voor een uitgewerkte structuurnota. Niet echt boeiend voor oningewijden.
+ Omdat er niets anders te doen viel, grepen de twee wethouders de kans aan om de nog maar pas aangetreden commissieleden bij te praten over wat er zoal gebeurd is sinds die gedenkwaardige dag in november 2000, toen de toenmalige raad achter gesloten deuren unaniem akkoord ging met het zogeheten aanvalsplan, uw weet wel: grootschalig bouwen voor het aquaduct. Natuurlijk kwamen de wethouders met hun eigen lezing. Geef ze eens ongelijk. Je kunt moeilijk van hen verwachten dat ze de miskleunen breed uitmeten.
+ Beide wethouders zeg ik, maar Cees Leupen was voornamelijk bezig met gesputter tegen het verraad van Weesp, dat zich, sinds de nieuwe wethouder voor ruimtelijke ordening is aangetreden, ineens niet meer aan de afspraken met Muiden zou houden. Weesp kon wel eens een dubbele agenda hebben, suggereerde hij. Leupen maakte zijn voorbarige uitspraak over het aantal van 5000 woningen, en de verspreiding van de Manhattan aan de Vecht tekeningen weer eens ongedaan, door te verklaren dat hij, wat ik noem de 'anti-Bijlmer motie' van de raad, zal respecteren als basis voor de structuurnota.
+ Dit was precies wat raadslid Jan Hylkema, het enige commissielid dat beroepshalve verstand van zaken als structuurnota's heeft, wilde horen. Niet het aantal woningen moet uitgangspunt van de bouw zijn, noch het aquaduct, maar de leefbaarheid van de omgeving. Dezelfde Jan Hylkema vroeg ook aandacht voor de communicatie met de bevolking, zoals hij dit kort hiervoor deed in de commissievergadering over Duurzaam Veilig. En ook nu weer wachtte hij in eerste instantie vergeefs op antwoord. Zoals uit de hele voorgeschiedenis van het aquaduct annex Groot Muiden plan blijkt, is de mening van de burgers kennelijk van ondergeschikt belang voor B&W.
+ Twijfel over de haalbaarheid van een versnelde aanleg van het aquaduct werd door raadslid Jaap Meijer beschouwd als van je geloof afvallen. Wethouder Schulp kromp in elkaar toen Flip de Groot zich hardop afvroeg of het niet handig zou zijn een doemscenario achter de hand te houden voor het hoogst onwaarschijnlijke geval dat het nu eens allemaal níet zo soepeltjes met het aquaduct zou verlopen als Muiden zich wenst. Jaap Meijer veerde overeind. Als je zelfs maar aan deze mogelijkheid zou denken, schep je ruimte voor een voet tussen de deur, betoogde hij.
+ Hoewel het verhaal over de vorderingen met het aquaductplan steeds hetzelfde is, weet Dick Schulp er elke keer weer smakelijke details aan toe te voegen. Zoals die keer toen minister Netelenbos hier was en zij het Kolpronplan (zonder de anti-Blijmermotie!) ter bestudering mee naar Den Haag kreeg. Ze vond het helemaal niet leuk van Muiden, dat we niet in de Bloemendalerpolder zouden gaan bouwen als het aquaduct er niet eerder kwam, herinnerde Dick Schulp zich.
+ Om haar van noodzaak van het aquaduct te overtuigen werden de ramen van de bus even opengedraaid bij de brug over de A1. Ze hoorde toen met eigen oren het geklepper van de brug, dat Muiden zo onleefbaar maakt. Dit maakte natuurlijk een enorme indruk op de minister. Zelfs de noodzaak van snelle doorstroming van het Randstadverkeer kon niet tegen dit lokale argument op. Als ik Dick goed begrepen heb, had het maar een haar gescheeld of Tineke had ter plekke toegezegd dat alles goed zou komen.
+ Het viel op hoe slecht vooral de VIB op de hoogte is van wat er zich rond de polder heeft afgespeeld. De kreet van Van Hummel, dat niet Muiden, maar het Rijk het aquaduct moet betalen, werd kompleet ontkracht door de uiteenzetting van Dick Schulp, waar Van Hummel kennelijk veel van opstak. Hij vroeg Dick Schulp althans het hemd van het lijf, en Dick was natuurlijk maar al te graag bereid medestanders te winnen.
+ Van Hummel wilde bijvoorbeeld weten hoeveel het aquaduct kost. '316 miljoen oud geld' antwoordde Dick, maar hij zei er niet bij wat het verleggen van het tracé van de A1 kost, want daar was niet om gevraagd. Het ontbrak er nog maar aan dat de man van de VIB aan Schulp vroeg waar Muiden lag. (Eerlijk is eerlijk, Van Hummel had ook een goeie: 'dat Netelenbos geen geld wilde uittrekken voor een vervroegd aquaduct, wil nog niet zeggen dat de huidige minister dit ook niet wil').
+ De raad wordt dus gevraagd € 12.500 neer te leggen voor de startnotitie: een vierde van wat dit eerste rapport kost. Weesp betaalt eveneens een vierde en het gewest betaalt de helft. Commissielid Dick Methorst meende terecht te weten dat er eerder sprake van 35.000 euro, waarom dan nu ineens 50.000? Cees Leupen kon zich vagelijk iets over 50.000 euro herinneren. Daarmee was dit punt afgedaan.
+ € 35.000 of € 50.000 wat maakt het uit? Het gewest heeft de opdracht toch al aan het uitverkoren bureau BRO verstrekt, hoewel de Muider raad nog akkoord moet gaan met de centjes. Jan Hylkema noemde het een valse start. Het zou aardig zijn als er in de komende raadsvergadering iets wordt gezegd over het gemak waarmee de volksvertegenwoordigers voor het blok worden gezet.
+ Je kan niet zeggen dat de VVD echte oppositie voert. Ook de nieuwe VVD-ers, allemaal Muiderbergers, bleken nauwelijks enige kennis over de perikelen rond de Bloemendalerpolder in huis te hebben. Bovendien is fractievoorzitter Henk Bökenkamp veel te vriendelijk van aard om fel uit te halen (wat dat betreft mis ik Vlaanderen, en ook Wiebe de Haan van de PvdA). Toch had Henk een argument dat hout sneed. Hij betoogde dat met dit rare kabinet, waarop geen pijl te trekken valt, alles zomaar ineens anders kan uitpakken. Wie weet willen ze dat het Groene Hart van Nederland absoluut onaangetast blijft. Dan kunnen alle bouwplannen voor de Bloemendalerpolder de prullenbak in.
+ Daarnaast vroeg Henk Bökenkamp zich af waarom de Noordpolder (ook opgenomen in het streekplan, maar een stiefkindje tijdens deze vergadering) als zoeklocatie voor waterberging is aangewezen en waarom niet bijvoorbeeld het IJmeer of het Naardermeer, waar immers al zoveel water is. Goeie vraag. Niemand wist een antwoord.
+ Sylvia Bazuin van de VIB trad als voorzitter van de commissie wel kordaat op, maar het stelde niets voor. Ze greep niet in toen vragen vanuit de commissie onbeantwoord bleven, en ze greep niet in toen Dick Schulp twee keer hetzelfde verhaal vertelde, terwijl de wethouders toch al tot vervelens toe aan het woord waren over het verleden. Ook Sylvia zelf verveelde zich stierlijk. Ze zwaaide maar eens naar een kennis op publieke tribune. De VIB-ster had maar één doel voor ogen: om tien uur uitvergaderd zijn. Als ooit duidelijk geworden is dat de VIB er voor Muiderberg zit en niet voor Muiden, dan was het deze commissieavond wel.
+ De startnotitie is er nog niet, maar de offerte van bureau BRO is er wel. Ze mag er zijn. Het is een oerdegelijk onderbouwde offerte, waarin alle bouwstenen worden aangedragen voor de startnotitie, die weer uitgangspunt is voor een structuurnota à raison van 270.300 euro. De toelichting staat stijf van imponerend vakjargon. Rapporttaal wekt vertrouwen en maakt indruk op wethouders. Neem de krachtige eerste zin, een zin waar je niet omheen kunt: 'Problematiek van de Bloemendalerpolder is complex'. En deze, iets verderop, ook al zo behartigenswaardig: 'Goed communiceren is een middel om een doel te bereiken'. Zo is het maar net. En wie twijfelt er aan dat 'een stuk verstedelijking' geen brok informatie zou zijn?
+ Uit de offerte van BRO blijkt dat de startnotitie bedoeld is om 'inzicht te verkrijgen in de mogelijkheden en onmogelijkheden van het gebied. Een moeilijkheidsfactor daarbij is dat er rekening moet worden gehouden met de wensen van twee gemeenten'. Precies. Het gedonder is al begonnen voordat er gestart is.
+ Vraag aan de raadsleden: 'Eerlijk zeggen: wie weet wat een actorenanalyse is? Het woord actoren staat meerdere keren in de offerte van BRO en moet dus iets betekenen. Wie weet wat actoren zijn, mag zijn vinger opsteken. Hij weet meer dan Van Dale, Kramers, Koenen en Word bij elkaar. Actoren bestaan, maar zijn nergens te vinden. Als we het er eens op hielden dat het factoren zijn die vrijblijvend een hoofdrol kunnen vervullen omdat ze niet onderbouwd zijn met de 'f' van feiten.
+ Voor de aanpak van de ontwikkelingsvisie heeft BRO het zandlopermodel gekozen. Je gooit er van boven af alles in wat meespeelt in de problematiek. Als de hele ratjetoe het gaatje van de loper passeert, krijg je het juiste antwoord, waarna alles in hapklare brokken op zijn plaats valt. Het juiste antwoord noemt BRO 'het gaatje in de zandloper'. Zouden er keutels door het gaatje kunnen?
+ U ziet het, de materie is dermate complex, dat de gemeente eigenlijk deskundigen had moeten inhuren om de deskundigheid van het bureau te beoordelen, want het bureau met de beste presentatie hoeft niet perse het beste bureau te zijn. Maar misschien hebben ze daaraan gedacht. Misschien hebben ze er tegen kostprijs een ambtenaar van een grote gemeente bijgehaald, die eerder met dit bijltje gehakt heeft. Of misschien hebben ze aan inwoners van onze gemeente, die beroepshalve weten waaraan een startnotitie en een structuurnota moeten voldoen, gevraagd wat díe ervan dachten. Vertellen ze gratis. Zeker weten.
+ De offerte van BRO lezend, kwam ik er achter waarom uit de tien kandidaten juist dit bureau gekozen is. De volgende zin moet de doorslag hebben gegeven: 'Afhankelijk van de uiteindelijke inhoud van de structuurvisie kunt u kiezen voor het wèl of niet aangaan van een echte dialoog met de burgers over het plan'. Een gouden tip voor bestuurders die geen behoefte hebben aan in - en tegenspraak.
+ BRO heeft de nodige aanbevelingen voor de aanpak van actiegroepen. Maar voor actiegroepen hoef je in Muiden niet bang te zijn. Wel voor wat BRO noemt 'emotiesessies'.
+ Gehoord in de wandelgangen: 'zo'n startnotitie is niets anders dan een verhaal over de technieken waarmee het probleem benaderd wordt. Op dit moment is het allemaal koffiedik kijken. Deze commissievergadering is een zinloze bijeenkomst. Maar let op: de mensen komen wel zodra er echt gevaar dreigt'.
+ Gehoord vanachter de grote tafel tijdens de commissievergadering: 'Het aanvalsplan van november 2000 begint zijn vruchten af te werpen'. Als dat zo is, zijn de druiven zuur.
+ Uit de zandloper van Ouwe Muier geglipt: de wethouders rollen de commissieleden op, nadat het adviesbureau de wethouders heeft opgerold. Vooruit: niet alle commissieleden.
NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS