NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS Keutels volgens het poldermodel.
11-sep-2002
+ Het Streekplan Noord-Holland Zuid ligt ter inzage op het gemeentehuis en in de bieb. U hebt in het gemeentelijk informatieblad een uitgebreide aankondiging kunnen lezen. Een nogal dor verhaal. Je vraagt je af waar het eigenlijk over gaat. Behalve als je een beetje weet wat er speelt. Dan valt meteen op dat in de aankondiging met geen woord gerept wordt over de bebouwing van de Bloemendalerpolder, terwijl dit toch veruit het interessantste onderwerp van het Streekplan is. Zeker voor Muiden.
+ Het is op z'n zacht gezegd verbazingwekkend dat de Bloemendalerpolder in het hele verhaal niet één keer genoemd wordt. Je zou haast denken dat het gemeentebestuur iets te verbergen heeft en zich schaamt. Waarom ze verstoppertje spelen is me een raadsel, maar één ding is duidelijk: de bekende lijn wordt weer doorgetrokken. Wij Muiers moeten netjes afwachten wat het gemeentebestuur in zijn wijsheid met ons voor heeft.
+ Weet u het nog? Eerst die gemeenteraadsvergadering van twee jaar geleden over het bebouwen van de Bloemendalerpolder om een versnelde aanleg van het aquaduct te kunnen financieren; die beruchte vergadering waarbij de bevolking buiten de deur werd gehouden, hoewel er over niets minder dan de toekomst van Muiden beslist werd. Toen die verkeerde Rijkswaterstaattekening van de benuttingsvariant voor de opvang van het groeiende wegverkeer naar de Randstad; de tekening waarop de situatie voor Muiden veel slechter werd voorgesteld dan in werkelijkheid het geval was. Vervolgens de uitlating van wethouder Leupen, dat 5000 woningen in de Bloemendalerpolder voor Muiden een reële optie was, een kreet waarmee de provincie aan de haal ging, als een hond die een kluif heeft gepikt.
+ Even doorbijten, we zijn er nog niet. Herinnert u zich nog de opschudding in Muiden over die schrikwekkende Manhattan aan de Vecht alternatieven, die B&W, dit keer zelfs zonder overleg met de raad, in het informatieblad zette; die kleurplaatjes die aanleiding waren voor een motie van de wakker geschrokken raad om de bouw in de polder binnen de perken te houden? En weet u nog dat de toenmalige minister Tineke Netelenbos het Kolpron rapport over de aquaduct annex Groot Muiden plannen kreeg overhandigd en dat toen deze motie, die Muiden moest vrijwaren van een nieuwe Bijlmer, daar niet bijzat?
+ Als dat geen reden genoeg is om in het Streekplan Noord-Holland Zuid te duiken! Zo'n kans om een glimp op te vangen van het geheim van de Bloemendalerpolder laat je als Ouwe Muier niet liggen. Op naar het gemeentehuis!
+ De jonge ambtenaar Arthur van Leeuwen van Gebieds - en Beheerszaken licht desgevraagd het plan toe. Dat doet hij glashelder en to the point. De manier waarop is een verademing na al dat geheimzinnige, vage, achterbakse politieke gedraai en gedoe van de verantwoordelijke bestuurders. Dat hij niet zijn eigen mening, maar het gemeentelijke standpunt verwoordt, ligt voor de hand: dat is zijn taak.
+ Uitgaand van dit gemeentelijk standpunt is het doorslaggevend dat de kans op een groen blijvende Bloemendalerpolder, inmiddels vrijwel nihil is, want Muiden, Weesp, gewest en provincie zijn het van harte eens over de noodzaak van bebouwing, terwijl pogingen in de Tweede Kamer om de Bloemendalerpolder binnen het onaantastbare 'Groene Hart van Nederland' te houden, bij gebrek aan steun gedoemd zijn te mislukken.
+ Het gaat nu alleen nog maar om de invulling. Bijvoorbeeld hoeveel huizen en bedrijven je kunt verwachten. In dit licht zal het velen geruststellen, dat er, anders dan de Manhattan aan de Vecht tekeningen aangaven, geen hoogbouw gepland is. Wel een 'muur' van bedrijven langs de A1 - als een buffer voor de woonwijken met huizen en tuinen.
+ Zoals de gemeenteraad via zijn motie eiste, wordt er gestreefd naar een evenwichtige verdeling tussen rood, groen en blauw, dat is: bebouwing, weiland en water – wat trouwens zonder meer een eis is voor poldergebied dat tot de historisch beschermde Stelling van Amsterdam behoort. Daarnaast is het de bedoeling dat het milieu gespaard wordt. De Bloemendalerpolder moet een ecologisch overgangsgebied blijven.
+ Ook zal het een geruststelling voor velen zijn, dat het zeker niet de bedoeling is, dat Muiden er het vaak gehoorde aantal van vijfduizend woningen bij krijgt. Het zullen er slechts vierduizend zijn. Hooguit, want mochten er in het Weesper Aetsveld drie - of vierhonderd extra woningen gebouwd worden, dan gaan die, wat de provincie betreft, van de 'Muider vierduizend' af.
+ Er zit wel een addertje onder het gras. Als donderdag het streekplan in een extra commissievergadering wordt behandeld, kunnen de emoties hoog oplaaien. Er wordt in het streekplan namelijk van uit gegaan, dat het uiteindelijke contingent woningen voor Muiden wordt verdeeld over de Bloemendalerpolder en het kruitfabriekterrein (officieel KNSF terrein) - zodra dit vrijkomt.
+ Er bestaan al geruime tijd uitgewerkte plannen voor het kruitfabriekterrein. Gedacht wordt aan 13 ha woningbouw en 10 ha bedrijven, en ook aan een binnenhaven met 100 ligplaatsen. De naam 'Klein Heemstede' is al gevallen, want sociale woningbouw kun je hier wel vergeten. Daar is de grond veel te duur voor. Ook het uitgestrekte kweldergebied naast het kruitfabriekterrein, beter bekend als de rieteilanden, zal volgens het Streekplan worden bebouwd.
+ Goed nieuws voor de vele aquaductfans: de kansen om het zo door Muiden begeerde aquaduct misschien wel veel eerder verwezenlijkt te krijgen dan in 2010 (de streefdatum van het Rijk) zijn aanzienlijk gestegen dankzij verschillende ontwikkelingen. Zo eist het machtige, alsmaar uitdijende Almere een probleemloze doorstroming van het verkeer naar de Randstad en dat kan alleen maar als er een aquaduct in de Vecht komt. Ook het feit dat de plannen voor een verbinding A6 – A9 die de A1 zou moeten ontlasten, vanwege de enorme kosten vrijwel zeker niet door gaat, maakt de weg vrij naar een snellere realisatie van het aquaduct. Dat bovendien Rijkswaterstaat, anders dan tot voor kort, positief zou staan tegenover een versnelde aanleg, kon wel eens doorslaggevend zijn.
+ Volgens het bekende Kolpronplan brengt de bouw van 2800 woningen in de polder voldoende op om als gemeente Muiden het aquaduct (voor) te financieren. Aangezien er, verdeeld over de Bloemendalerpolder en het kruitfabriekterrein, zeker meer woningen komen dan deze 2800, verwacht de gemeente dat het bijeenharken van benodigde kapitaal geen punt zal zijn.
+ Dat speculanten en projectontwikkelaars de Bloemendalerpolder tot op de laatste graspol hebben opgekocht, weet iedereen. De handige jongens hebben hun slag kunnen slaan dankzij de 'kwaliteitsslag' die Muiden sloeg (volgens sommige critici was het een flater). Voor het aanwijzen van een te verstedelijken polder had de provincie de keus tussen de Bloemendalerpolder en de Bovenkerkenpolder bij Amstelveen. Ook daar was alle grond al opgekocht – door een grote bank -, maar de bevolking kwam in verzet.
+ De provincie koos voor Muiden. Logisch, dat was het makkelijkste. De gemeente Muiden wilde immers graag bouwen, vanwege het aquaduct, en ook om een eventuele aanwijzing van het gebied aan Amsterdam, waar Muiden zo bang voor was, vóór te zijn. En van de Muider bevolking viel niets te duchten. Die vond het allemaal allang best. Er werd in eerste instantie amper gereageerd. De bevolking werd vaardig door de politiek buitenspel gehouden. Niet dat veel ingezetenen zich daar druk om maken. Vijfduizend woningen, als daar niet een huisje voor zoon of dochter bij is, moet het al vreemd lopen, redeneert menigeen.
+ Er helpt geen moedertjelief aan: wat het gemeentebestuur zo graag wilde, gaat gebeuren: Muiden wordt op de kaart gezet. Muiden wordt ettelijke keren groter. Muiden, zoals we dat sinds mensenheugenis kennen, houdt onherroepelijk op te bestaan. De zeemeermin krijgt ongelijk. En als de wethouders geen stambeeld krijgen, wordt er minstens een plein of plantsoen naar hen vernoemd.
+ Voor wie dit een troost mag zijn: de Bloemendalerpolder zal geen nieuwe Amsterdamse woonwijk worden, ook al was dit aanvankelijk de bedoeling van gedeputeerde Meijdam. Onze polder wordt gereserveerd voor 'eigen volk', dat wil zeggen, de bewoners van de Gooi – en Vechtstreek.
+ Je hebt uitleglocaties, zeg maar bouwen in het groen, zoals de Bloemendalerpolder, en je hebt zogeheten binnenstedelijke bouwlocaties. De provincie wil dat Muiden in de toekomst nog eens tweehonderd huizen binnen de bebouwde kommen neerzet. Dat lijkt weinig, maar het is nauwelijks minder dan de wijk Mariahoeve. De gemeente heeft vermindering tot de helft gevraagd, want op het ooit te bebouwen Van der Vlietterrein en in het Kocherplantsoen kun je zeker geen 200 woningen kwijt.
+ De ambtelijke informatie van Muiden mag dan glashelder zijn: de provinciale, gewestelijke en gemeentelijke papierwinkel rondom het streekplan roept heel wat vragen op. Er werd bijvoorbeeld stevig gekankerd op het concept streekplan. Allerlei termen vliegen langs je oren. Zoals: te globale hoofdlijnen, niet compleet, onduidelijk, vaag, verwarrend, voor tweeërlei uitleg vatbaar, groot voorbehoud en terughoudende reactie.
+ Vooral gedeputeerde Meijdam krijgt er van langs. Hem wordt verweten dat hij afspraken niet waarmaakt, dat er geen communicatie was op belangrijke momenten, dat er tegenstrijdige informatie werd gegeven en ook dat er tegenstrijdige standpunten waren. Geen man om mee in zee te gaan zou je zeggen, maar ja: Henri maakte zijn excuses en was dus weer betrouwbaar.
+ En zo hebben de partijen elkaar dan toch gevonden in het Bloemendalerpoldermodel. De verbroedering moet ineens snel gegaan zijn, want op 3 april van dit jaar vroeg het gewest Gooi - en Vechtstreek nog om 'niet vooruit te lopen op mogelijke ruimtelijke ontwikkelingen in de Bloemendalerpolder, en de grens van het Groene Hart in dit deel van de regio vooralsnog ongemoeid te laten'.
+ Weer een ander Muidens hoofdstuk in het streekplan is de Noordpolder. Gelukkig niet omdat ook hier woningbouw gepland zou zijn, maar omdat deze polder een van de acht polders is, die de provincie op het oog heeft voor waterberging. Piekberging in dit geval. Dit houdt in dat eens in de tien jaar grote hoeveelheden water in de polder moeten worden opgeslagen. Of het weiland dan alleen drassig wordt, of dat de boerderijen op terpen komen te staan in een groot ondiep meer, is niet helemaal duidelijk. Hoe het zij: Muiden verzet er zich tegen, samen met het gewest Gooi – Vechtstreek. De kans dat het doorgaat wordt op het gemeentehuis uiterst klein geacht, vooral omdat de Noordpolder onbetwist van grote landschappelijke waarde is.
+ Er zitten meer kanten voor Muiden aan het provinciale streekplan. Neem Almere met zijn ambitieuze plannen. Sommige van die plannen verontrusten Muiden, temeer omdat Almere met zijn uitbreidingsdrift er geen been in ziet afspraken te schenden. Ze zijn bijvoorbeeld niet van plan zich ook maar iets aan te trekken van het feit, dat aan het kustgebied niet meer dan 100 meter binnendijks mag worden bebouwd en niet meer dan 175 meter buitendijks (volgens de afspraken mag hoogstens een uitzondering gemaakt worden voor landbouw, natuur en waterrecreatie en/of 'bepaalde economische effecten' - een kreet die ik wantrouw als de pest).
+ Het hele Gooi mag op zijn kop gaan staan: Almere is niet van plan van het kustgebied af te blijven. Niet alleen bestaan er plannen voor de IJmeerlijn, een treinverbinding tussen Almere en Amsterdam die pal boven Pampus komt te lopen, ook wil Almere buitendijks land aanwinnen tot aan de Muidense gemeentegrens bij Pampus – dat is ruim twee en halve kilometer het IJmeer in. Toegestaan is slechts 'net over de rand een nieuw waterfront te creëren'. Gaat Almere verder, dan zou dat volgens Muiden een onaanvaardbare aantasting van de natuur betekenen.
+ In de papierwinkel rond het streekplan duiken interessante uitspraken van onze eigen wethouder Cees Leupen op. Zo zegt hij, in het overleg met collega-wethouders van ruimtelijke ordening der buurtgemeenten, dat het niet verstandig is de 5000 woningen in de Bloemendalerpolder hard in het streekplan neer te leggen. Beetje laat. Ook noemt hij de Bloemendalerpolder als mogelijke plek voor waterberging. Gaat we varen of gaan we bouwen? Verder valt te lezen dat hij vindt dat Amsterdam een arrogante houding heeft. De pot verwijt de keutel.
+ Uit het overleg van de wethouders Ruimtelijke Ordening: 'Wij vinden dat het afronden van de stadsrand van Weesp (Aetsveld dus) niet in mindering kan worden gebracht van de Bloemendalerpolder'. 'Wij', dat is dus inclusief Leupen.
+ In het raadsvoorstel dat in de commissievergadering van donderdagavond wordt behandeld, vraagt B&W € 12.500 beschikbaar te stellen als Muider aandeel in de kosten van de zogeheten startnotitie, de aanloop tot de zogeheten structuurnota. Weesp betaalt hetzelfde bedrag. De provincie legt het er het dubbele bij: € 25.000. Midden volgend jaar volgt de definitieve invulling. Het uit tien bureaus gekozen bureau BRO legt naast zijn structuurnota een kostennota van € 270.000 exclusief BTW.
+ Vanwaar dit voorzichtige financiële begin? Hier komt de aap uit de mouw. De betrokken partijen zijn terughoudend, zeggen ze zelf: want hoewel 'hoogst onwaarschijnlijk' de Bloemendalerpolder kan toch als 'uitleglocatie' wegvallen. De allerlaatste strohalm waar voorstanders van een groene Bloemendalerpolder zich aan kunnen vastgrijpen staat donderdagavond om acht uur boven het maaiveld van de kazerne. Deze avond is ook interessant voor Muiers die alleen maar willen weten wat hen boven het hoofd hangt. Tot ziens!
NIEUWE SPIERING, VERSE KEUTELS